دانلود گزارش کاراموزی بررسی سیستم های PLC
| دسته بندی | برق |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 37 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 22 |
گزارش کاراموزی بررسی سیستم های PLC در 22 صفحه ورد قابل ویرایش
صنعت برق به عنوان یکی از حساسترین صنایع استراتژیک ومادر درپس تاسیسات زیربنایی هر کشوری ویکی از پرهزینه ترین صنایع دنیا،همیشه جایگاهی خاص وپراهمیت خود را دراقصی نقاط جهان دارا میباشد.درایران این صنعت زیر بنایی و
مهم علاوه برتامین الکتریکی مصرف کننده های مختلف،کلیدگردش صنایع کشوررانیزدرابعادوسیع به خوداختصاص داده،لذا وزارت نیرو بدنبال گسترش وسیع شبکه های تولید،انتقال وتوزیع برق در سراسر کشورازجمله منطقه مرکزی وتبدیل آن به یکی ازنقاط مهم ارتباطی شبکه های برق صنعتی کشور،لایحه پیشنهاد ایجاد"شرکت برق منطقه ای باختر" ،متشکل از استانهای لرستان،مرکزی وهمدان،به مرکزیت اراک را در تاریخ دوازدهم دیماه سال شصت و سه به مجلس ارایه نمود واین شرکت عملا ازتاریخ اول مهرماه سال شصت وپنج فعالیت رسمی خودرا شروع
نمود.
شرکت برق منطقه ای باختر که عهده دارتامین برق مطمئن جهت مشترکین آن میباشد،سرزمین وسیعی که از شمالیترین نقطه تا جنوبی ترین نقطه حدود660 کیلومتروازقسمت شرق تا غرب منطقه حدود450 کیلومتر،بامساحتی حدود76522 کیلومتر مربع راشامل میشود.
این شرکت ازشمال به برق منطقه ای زنجان،ازغرب
به برق منطقهای غرب،ازجنوب به سازمان آب وبرق خوزستان،ازجنوب شرقی به برق منطقه ای اصفهان وازشرق وشمال شرقی به برق منطقه ای تهران محدود میشود.
حوزه تحت پوشش این شرکت بر اساس آخرین آمار دارای جمعیتی بالغ بر4.5میلیون نفرمیباشد.برق باختر
دارای هشت شرکت وابسته واقماری است که مشتمل بر سه شرکت توزیع نیروی برق استان لرستان، مرکزی وهمدان،دو شرکت مدیریت تولید برق غرب وشازند،شرکت بتانیر،شرکت مهندسی مشانیر(مهبام)
وشرکت خدمات کامپیوتری مدد باختر میباشد.
عمده تولید این شرکت توسط نیروگاه 1300 مگاواتی شازند ونیروگاه1000 مگاواتی شهید مفتح همدان صورت میگیرد.در سال1383 کل انرژی تحویل شده به شبکه برق منطقه ای باختر11517.4 میلیون کیلووات ساعت بوده که نسبت به سال قبل2.8 درصد کاهش داشته،از این میزان انرژی تولید شده59.67 درصد مربوط به نیروگاه شازند،39.98 درصد مربوط به نیروگاه شهید مفتح وبقیه مربوط به نیروگاه گازی درود میباشد.
تا پایان سال1383 تجهیزات وتاسیسات زیر بار شبکه های انتقال وفوق توزیع به شرح زیر میباشد:
خطوط400 کیلوولت:762 کیلومتر مدار
خطوط230 کیلوولت:2547.4 کیلومتر مدار
خطوط63 کیلوولت:4057 کیلومترمدار
ایستگاه های400 کیلوولت:3 دستگاه به ظرفیت1900 مگا ولت آمپر.
ایستگاه های230 کیلوولت:17 دستگاه به ظرفیت6720
مگاولت آمپر.
ایستگاه های63 کیلوولت:93 دستگاه به ظرفیت3487.5
مگاولت آمپر.
سیستمهایpower line carrier(plc)
بطور کلی استفاده از خطوط فشار قوی بعنوان یک کانال ارتباطی یک امر پذیرفته شده است که بکار گیری آنها در شبکه برق رسانی قابلیت و توانایی سیستم تولید، انتقال وتوزیع را بالا میبرد دراین قسمت بطور مشروح استفاده از سیستم plc به همراه دستگاههای جانبی و روشهای کوپلاژبه شبکه خطوط فشار قوی شرح داده میشود.
انتخاب این روشها باتوجه به مسایلفشارقوی،مهندسی ارتباطات،مسایل اقتصادی وپارامترهای دیگرصورت میگیرد.
دراین قسمت مسایل مربوط به محدوده فرکانس، کاربردسیستم plc و مسیرارتباطی آن شرح داده میشود.
محدوده فرکانسی سیستمهای plc محدوده فرکانسی مناسب برای سیستمهایPLC بین30 KHZ تا500 KHZ وگاهی تا MHZ 1 میرسد،محدودیت حد پایین آن بخاطر مخارج بیشتر سیستم کوپلاژ و محدودیت حد بالای آن بخاطرتضعیف ناشی از فرکانسهایبالامیباشد.البته لازم به تذکراست که محدوده فرکانس فوق دریک کشور ممکن است بخاطراستفادهها ی مناسب و جلوگیری ازتداخل با فرکانسهای رادیویی حمل ونقل دریایی محدود شود.
کاربرد سیستمهایplc
ازسیستمهایplc جهت ارتباط تلفنی(speech) ویا انتقال اطلاعات (data)ودرموارد لزوم برای ارسال علایم حفاظتی (protection) میتوان استفاده نمود، اطلاعات به صورت آنالوگ ودیجیتال برای ارسال تلگراف،تله مترینگ،تله کنترل وتله پروتکشن انجام میشود،بطورمثال مقادیر آنالوگ مانند MW وKV وMVAR ومقادیردیجیتال مانندحالتهای سوییچ و دژنکتورها میباشد. پهنای باند مورد استفاده سیستمplc برای ارسال باند300HZالی2400HZویا300HZالی 4000HZ میباشدکه باتوجه به سیستم مورد نظرعلائم تلفنی تلگراف کنترل وحفاظت در باند مورد نظر قرار میگیرند در اینجا بطور مختصر به مشخصات فرکانسی علائم مذکور اشاره میشود.
ارتباط تلفنی
از سیستمهای plc میتوان بعنوان وسیله ارتباط تلفنی دو طرفهDuplexبین پستها و با استفاده از مرکز تلفنPAX ارتباط پستها را با یکدیگر بوسیله مراکز سوئیچینگ برقرار نمود.پهنای باند موثر صحبت از300HZ تا2400HZ میباشد ودربعضی مواقع برای استفاده بیشتر برای بکارگیری علائم دیگر،حد بالای باند فرکانسی فوق میتواند به2000HZ کاهش یابد که با وجود پائین امدن ت قابل قبول کیفی میباشد و بقیه پهنای باند برای علائم تلگراف،کنترل وسیگنالینگ در نظر گرفته میشود.
تلگراف و پست تصویر
ازplc برای ارسال علائم تلگرافی استفاده میشود که شامل ارسال علائم به صورت پست تصویری میشود.سرعت انتقال علائم از50Baud الی 600Baudمیتواند باشد.
کنترل و نشان دادن از راه دور
برای داشتن امکانات کنترل و نشان دادن از راه دور و همچنین جلوگیری از عملکرد اشتباه و از دادن اطلاعات و در نتیجه افزایش توانائی های PLCعلائم بکار گرفته شده در PLC بصورت کد میباشندسرعت انتقال علائم برای یک سیستم منفرد 50Baud و برای سیستمهای بزرگتر2400bit/s یا بیشتر میباشد.
حفاظت از راه دور Teleprotection
در تاسیسات الکتریکی مانند شبکه انتقال انرژی مولدهاوترانسفورماتورهاوتجهیزات و اسباب وادوات دیگر برقی در اثر کاهش عایق بندی وضعیف شدن استقامت الکتریکی مکانیکی،دینامیکی درمقابل فشار های ضربه ای پیش بینی نشده و همچنین افزایش بیش از حد مجازدرجه حرارت، وسوانح طبیعی، خطاهائی پدید میاید که اغلب موجب قطع انرژی الکتریکی میگردد.
این خطاها ممکن است بصورت اتصال کوتاه، اتصال زمین،پارگی وقطع شدگی هادیهاو شکستن عایقهاو غیره ظاهر شود.
قطعات ووسایلی که چنین اشکالاتی پیدا میکنندباید بلافاصله از شبکه ای که آن را تغذیه میکنندجدا شوند تا از ازدیاد و گسترش خطا و از کارافتادن بقیه قسمتهای سالم شبکه جلوگیری گرددجلوگیری از بروز خطا و اتصالی در شبکه برق امری غیر محال است با این همه خواسته مصرف کننده برق،انتقال و توزیع برق مطمئن و بدون وقفه است. بعبارت دیگر باید شبکه برق طوری طرح ریزی شود که ازیک پایداری و ثبات قابل قبول و تا حد امکان مطمئنی برخوردار باشد.
امروز قطع شدن برق برای مدت کوتاهی باعث مختل شدن زندگی فردی قطع شدن برق کارخانه های صنعتی،مصرف کننده های بزرگ،موسسه های علمی و پژوهشی بمدت نسبتا طولانی موجب زیانهای جبران ناپذیر میشود،لذاقطع شدن و یا قطع کردن دستگاهها و تجهیزات الکتریکی معیوب از شبکه لازم است ولی کافی نیست،بلکه باید تدابیری به کار برده شود که برق مصرف کننده ای که در اثر بوجودآمدن عیب حتی از شبکه قطع شده است در کوتاه ترین مدت ممکنه مجددا تامین گردد(انتقال برق بدون رادستگاههای وسائل حفاظتی تامین میکند که ما به انها رله های حفاظتی میگوئیم).
بنابراین با توجه به موارد فوق بایستی شبکه در مقابل خطرات احتمالی حفاظت شده و با بروز حادثه ای در قسمتی از شبکه و به منظور جلوگیری از گسترش آن بطورسریع قسمت معیوب از بقیه شبکه جداگرددهنگام بروز اشکالات و حوادث سیستم حفاظت از دور برای خارج کردن تقریبا همزمان دو طرف یک خط فشار قوی با استفاده از مبادله اطلاعات دو طرف فرمانهای مورد نیاز را با سرعت زیاد ارسال مینماید. سیستمهای الکترومکانیکی حفاظت کننده به تنهائی قادر به انجام این عمل نیستندودستگاهplc بعنوان یک سیستم ارتباطی از عهده ان بر میاید و قادر است علائم فرمان را با حداکثر سرعت و اطمینان تا هرفاصله ای انتقال دهد،حداکثر زمان مجاز برای ارسال علائم حفاظتی کمتر از50 میلی ثانیه میباشد.لازم به تذکر است که در بدترین شرایط ممکن است باعث بوجود آمدن نویز و تضعیف علایم ارسالی میشود،.مکان ارسال علائم حفاظتی میسرباشد.
مسیر ارتباطی و وسایل کوپلاژ اینکه بتوانیم از خطوط فشار قوی با ولتاژ بالا به منظور مسیر ارتباطی استفاده و توانائی ارسال علائم فرکانس بالا را بدون توجه به مسائل ولتاژ و فرکانس شبکه،رعد و برق و قطع و وصل وامپدانس خط داشته باشیم به تجهیزات کوپلاژ نیاز خواهیم داشت این تجهیزات ضمن جدا سازی دستگاه ارتباطی از ولتاژ بالا،امکان ارسال علائم رابا حداقل تضعیف فراهم میاورند.کوپلاژ این تجهیزات باتوجه به امپدانس ونوع هادی خط انجام میشود که در قسمتهای مربوط شرح داده میشوند.
تجهیزات کوپلاژاز قسمتهای مختلف زیر تشکیل شده است.
خازن کوپلاژ coupling capactitor(cc)
تله موج line trap(LT)
وسیله کوپلاژCoupling Device(CD)
کابل اتصالCnecting cable
تله موجLine trap
Line trap با خط فشار قوی به صورت سری میباشد که بین اتصال خازن کوپلاژونقطه ورودی خط به پست قرار داد.
مقدار اندوکتانسline trap از0.1mH تا2mH میباشد.تا با توجه به فرکانس کریر از منحنی های استاندارد استفاده میشود.برای اشنائی بیشتر با قطعات و قسمتهای مختلفline trap میتوان به استانداردشماره
353نشریه IEC مراجعه نمود که درآن مقادیرپیشنهادی برای مقادیر نامی جریان و جریان اتصال کوتاه و روشهای ازمون برای تعیین مشخصات استانداردآن بیان گردیده است.
خازن کوپلاژ
خازن کوپلاژیاخازن مبدل ولتاژCapacitor Voltage Transformer(CVT) از تعدادی خازن سری تشکیل شده است که دستگاه PLC را از ولتاژ فشارقوی ایزوله مینماید.این قسمت که رابط بین خط فشارقوی وcouplingdevice میباشد،اصلی ترین قسمت وسایل کوپلاژمیباشد.ظرفیت این خازن بین1000pFتا10000pF میباشد.که بعنوان به همراه تله موج یک فیلتربالا گذر
عمل مینماید.برای آشنائی بیشتر با مشخصات خازن کوپلاژ میتوان به استاندارد شماره358 نشریهIEC مراجعه نمود.
دستگاه کوپلاژ
دستگاهLine Matching Unit(LMU) CD بین نقطه ولتاژ پائین خازن کوپلاژccو نقطه CF دستگاه قرار داد و از قسمتهای زیر تشکیل شده است.
کویل نشتیDrian coil
برق گیر اولیهSurge Arrester
سوئیچ اتصال زمین
ترانسفورماتور تطبیق امپدانسMatching transformer
وسیله تنظیمTuninig Devices
برق گیر ثانویهSurge Arrester به اختصار کار هر یک از آنها شرح داده میشود.
کویل نشتی
این کویل بصورت سری در مدار شبکه وصل و دارای امپدانس کم در مقابل فرکانس شبکه و امپدانس زیاد در فرکانس کریر میباشد و طوری طراحی میشود که فرکانس شبکه براحتی از آن عبور کرده و فرکانس کریر را مسدودنماید،و در نتیجه از طریق خازن کوپلاژ علائم کریر توسط سیستم مخابراتی دریافت گردد.
برق گیرSurge Arrester
بمنظور حفاظت دستگاهplc از رعد و برق و همچنین حوادث ناشی از قطع و وصل از برق گیر استفاده میکنند.
سوئیچ اتصال زمین
در مواقع تعمیر برای اطمینان از جدا سازی از ولتاژ شبکه از این سوئیچ استفاده میشود.
ترانسفورماتور تطبیق Matching trasformer
این ترانسفورماتور به منظور تطبیق امپدانس خط فشار قوی با دستگاه به کار میرود.ترانسفورماتور تطبیق ضمن جدا سازی ثانویه و اولیه دستکاه کوپلاژ (cd) عمل تطبیق امپدانس خط فشار قوی را بادستگاه
plc انجام میدهد.
وسیله تنظیمTuninig Devices
تنظیم نهائی برای تطبیق امپدانس با این وسیله انجام میشود.
برقگیرثانویه
برای جلوگیری ازصدمه دیدن دستگاه plc ازآن استفاده میشود که درمواقع افزایش ولتاژبکار میرود.
کابل اتصالConnecting cable
کابل اتصال بین ثانویه دستگاه کوپلاژ CD و دستگاه PLCقراردارد این کابل با توجه به امپدانس سیستم کابل متعادل(150اهم)ویا کابل نامتعادل(75اهم)میباشد.
باتوجه به توضیحاتی که درباره هر یک از وسایل کوپلاژ داده شده در اینجا روشهای مختلف کوپلاژ دستگاهplc به خطوط فشارقوی شرح داده میشود.
روشهای مختلف کوپلاژ
کوپلاژسیستمplc به خط فشار قوی به روشهای مختلف انجام میشود که شرح داده میشود.
کوپلاژ فاز به زمین
در این روش دستگاه plc بین یک فاز و زمین قرار میگیرد وبه یک تله موج(Line trap) خازن کوپلاژ cc و یک دستگاه کوپلاژCD مورد نیاز است. بنابراین هزینه آن کم ولی دارای معایبی به شرح زیرمیباشد:
1.ضریب اطمینان آن به لحاظ آنکه روی یک فاز قرار گرفته است کم است.
2.میزان تضعیف و نویز آن در مقایسه با روشهای دیگر زیاد است.
کوپلاژ فاز به فاز
در این روش دستگاه plc از طریق دوعددCD و دو عددCC به دو فاز یک خط متصل میشود.با توجه به تعداد وسایل بکار رفته هزینه های استفاده از این روش نسبت به روش قبلی تقریبا دو برابر خواهد بود. ولی دارای محاسنی بشرح زیر میباشد:
1.تضعیف نسبت به روش فاز به زمین کمتر است.
2.سیستم مخابراتی از ضریب اطمینان بیشتری در هنگام بروز عیب روی خطوط بر خوردار است.
3.القا به فاز دیگر کمتر است.
4.نسبت s/n به روش قبل زیاد تر است.
کوپلاژplc به دو خط هم مسیرInter circuit coupling
این روش مانند روش فاز به فاز می باشد و زمانی از این روش استفاده میشود که دو خط روی یک دکل وجود داشته باشد و دستگاه PLC را بوسیله دو عدد (CD) به یک فاز از هر خط هم مسیر وصل نمود.در این روش چنانچه یکی از مدارها بطور کامل قطع یا زمین شود،بازارتباط از طریق مسیر دیگر امکان پذیر خواهد بود.
کوپلاژ از طریق سیم زمین ایزوله شده
Insulated earth wire coupling
معمولا بر روی خطوط فشار قوی مخصوصاروی خطوط بیشتر از 11OKV ازیک یا چند سیم زمین که بر روی دکلها نصب میشوند استفاده میکنند این سیمها بمنظور حفاظت خطوط از رعد و برق و همچنین
برای کاهش ولتاژپله ای حاصل از اتصال زمین پست بکار میرود.
بعلاوه سیم زمین اثرات القائی ناشی از اتصال زمین در خطوط فشار قوی را به حداقل میرساند.سیم زمین معمولا متصل به دکل بوده و اگر از انها ایزوله گردد راندمان کار آنها پائین نمیاید وبه همین علت میتوان از آن بعنوان کانال ارتباطی استفاده کرد.در مقایسه با حالت های قبل ولتاژوجریان نامی وسایل بکار رفته کمتر میباشد.
معایب این روش عبارتست از:
تضعیف زیاد
قیمت زیاد نصب ایزولاتورها
کاهش اثر سیم زمین در شرایط((line fault
کوپلاژ به کابل های قدرت couling to power cables
به طور کلی کوپلاژ فرکانس کریر به کابل قدرت سه فاز چند سیمه و کابل قدرت سه فاز تک سیمه به همان روشی که در خطوط هوائی گفته شد انجام میشود که روشهای فاز به زمین و فاز به فاز انجام میشود و در حالت دوم (فاز به فاز) مقدار تضعیف کم و قیمت ان گران تمام میشود.درمقایسه با خطوط هوائی مشخصه های امپدانسی کابل های قدرت10 الی 20 درصد کمتر میباشد،بطوریکه اندوکتانسline traps کاهش یافته و
مقدار ظرفیت خازن کوپلاژCC به همان نسبت برای فرکانس های بالا افزایش پیدا میکند.
واحد تلگراف
کار این واحدارسال ودریافت علائم تلگراف است میدانیم که در این سیستم از مدولاسیون FSK جهت ارسال اطلاعات تلگرافی استفاده میکنند جهت ارسال این اطلاعات در سیستم موجودپهنای باندی برابر2180 الی3460 هرتز درنظرگرفته میشود.دراین باند درنظر گرفته شده میتوان در چند کانال مختلف اطلاعات تلگرافی ارسال کرد.تعدادکانالهای قابل استفاده بستگی به سرعت ارسال اطلاعات دارد که اگرسرعت اطلاعات50 بیت برثانیه باشدآنگاه میتوان درباند مذکور11 کانال تلگراف مستقل را بکار بست.میدانیم که درمدولاسیونFSK به ازای یک وصفردو فرکانس مختلف ارسال میشود یا اگرسرعت اطلاعات 100 بیت برثانیه باشدآنگاه باید برای هرکانال160 هرتز پهنای باند داشته باشیم ودرنتیجه با این سرعت وباند مذکور 5 کانال تلگرافی خواهیم داشت.یااگرسرعت اطلاعات
200بیت بر ثانیه باشد آنگاه برای هرکانال320هرتز پهنای باند لازم داریم ودرنتیجه دوکانال درباند مذکور میتوان داشت.
چگونگی ارسال کانالها وفرکانسهای ارسال در رابطه با سرعت ارسال اطلاعات دربلوک دیاگرام واحد تلگراف ارائه شده است که دارای 3 کانال ورودی و3 کانال خروجی میباشد وبسته به سرعت ارسال
اطلاعات از آنها استفاده میشود.این واحداز دو قسمت تشکیل شده است قسمت دریافت وقسمت ارسال.
ارسال علائم تلگراف
برای ارسال3 کانال ورودی در نظر گرفته شده است که ازطریق پینهای2،1 و6،7 و21،22 واردواحد
میشوند بعد از آن هرکدام ازیک ترانس کوپلاژکه
وظیفه تطبیق امپدانس را به عهده دارد میگذرد و
وارد یک طبقه تضعیف کننده میشوندمقدار تضعیف قابل تنظیم میباشدبعدازآن هرسه کانال با استفاده از یک طبقه جمع کننده،جمع شده وازیک فیلترمیان گذر
با پهنای باند2180 تا3460 هرتزمیگذرد این فیلتررا دربعضی مواقع میتوان ازسرراه علائم حذف کرد
درانتهاتوسط پینهای29 و30 بطرف واحد مدولاتور
کانال یاواحدمولدعلائم تلفنی ارسال میشوند.
دریافت علائم تلگراف
دراین قسمت سیگنال ازمدولاتورکانال یا واحد مولد علائم تلفنی می آیدوسپس ازیک فیلترمیان گذرعبور
میکند.نقش این فیلترحذف سیگنال مکالمه وسیگنالینگ
است سپس با استفاده از یک تقویت کننده،تقویت میشود وازیک تقویت کننده دیگر که قابل تنظیم است میگذرد آنگاه این سیگنال به سه مسیرتزریق میشود که درهر مسیریک تضعیف کننده قابل تنظیم قراردارد.بعداز
تنظیم کننده از یک ترانس کوپلاژجهت تطبیق امپدانس
گذشته وازطریق پینهای 34،33 و8،9 و23،24 این سه سیگنال تلگراف دردسترس قرارمیگیرند.
البته این واحد بعنوان یک امکان اضافی در سیستمPLC تله ترا پیش بینی شده است.
مولد علائم تلفنی(Signalling)
دراین واحد فرکانسهای سیگنالینگ30+3660 بصورت
FSK در سیستم PLC بکارمیرود
مهمترین کارهای واحد سیگنالینگ باتوجه به بلوک دیاگرام عبارت است از:
1.بااعمال ولتاژزمین به مداراسیلاتورواحدسیگنالینگ فرکانس بصورت FSK ارسال میشود.
2.تبدیل علائمFSK دریافت شده ازطرف دیگربه علائم شماره گیر.
3.آشکارسازی سطح علامت FSK برای کنترل کار سیستمPLC.
4. ارسال علائم صحبت وتلگراف درقسمت فرستنده و دریافت آنها در قسمت گیرنده واحدسیگنالینگ.
قسمت گیرنده این واحد شامل یک اسیلاتور(A) با فرکانس3690 هرتزویا3630 هرتزبا پایداری30هرتز میباشدکه بااعمال پتانسیل زمین به پین شماره34 تغییر
فرکانس از3690 به3630 ویابالعکس انجام میشود و همچنین علائم شماره گیری به علائمFSK تبدیل میشود
(30+3660)هرتز.علامت FSK با فرکانس مرکزی
3660 ازیک فیلترمیان گذر(B) باپهنای باند40 هرتز
عبورداده میشود.این فیلتر برای محدود کردن فرکانس هایی که درمحدوده کارسیستم وجود داردبکارمیرود و ازطریق پین شماره1 به تست مدول و ورودی مدار کمپاندردرواحد صحبت ارسال میشود.علائم صحبت وتلگراف ازطریق پینهای شماره 30 و31 به قسمت ورودی تقویت کننده(C) وارد میشوند وازطریق ترانسفورماتور مبدل(D) وپینهای شماره21 و22 به مدولاتورکانال فرستاده میشود.
در طرف گیرنده علائم ترکیب شده (صحبت،تلگراف وسیگنالینگ)از طریق پینهای23 و24 وگذشتن از ترانسفورماتورمبدلE وتقویت کنندهF وارد سه مسیر میشوند.علائم صحبت وتلگراف بابودن فیلترمیان گذر G که جهت عبورعلامت سیگنالینگ میباشد جدا شده
وازطریق پینهای 16 و37 به واحدهای مربوط در گیرنده میروند.
علامت سیگنالینگ پس ازعبورازفیلترG وتقویت کننده
H وارد دومسیر میشود:
1.پس ازعبورازقسمتJ بصورت موج مربعی درآمده وبا بکارگیری مداردیسکیریمیناتورفرکانسK وارد مدار مقایسه کنندهL میشوندکه کارآنهاتولید پالسهای فرستاده
شده اصلی میباشدواز طریق یک رله الکترونیکی وپین
35 آنها رابه مدارشماره گر ارسال مینماید.
2.وارد مدار آشکار سازپیک ولتاژN شده باسطح ولتاژ
Threshold مقایسه میشود،اگرسطح ولتاژعلامت در مقدارنامی باشد،مقایسه کننده درشرایط معمولی کار میکندواگرسطح علامت به اندازهdB5افت کند،خروجی
مقایسه کنندهP تغییرحالت میدهد،بطوریکه مدارخبر دهندهQ باعث خاموش شدنLED سبزوروشن شدن
LED قرمزمیشودکه نشان دهنده پایین بودن سطح ولتاژ دریافتی است
لازم به ذکر است که با بستن اتصالS میتوان عمل آشکارسازیFSK رامتوقف نمود،اگرسطح ولتاژعلامت
سیگنالینگ برابریا بزرگترازسطح ولتاژThreshole
باشدLED سبزروشن بوده وشرایط عادی رانشان میدهد
دریافت علائم خبری در گیرنده بوسیله مدارQ از0.5 تا2 ثانیه تاخیردارد وزمان برگشت از حالت خبری به حالت عادی بوسیله مدار تاخیراز1 الی5 ثانیه میباشد.
دانلود گزارش کارآموزی سیستم تلویزون
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 5774 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 35 |
گزارش کارآموزی سیستم تلویزون در 35 صفحه ورد + 38 اسلاید قابل ویرایش
بسمه تعالی
در اجرای اصل یکصدوهفتادوپنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که به رادیو و تلویزیون اشاره دارد و همچمنین قانون اداره صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران مصوب هشتم دیماه 1359 مجلس شورای اسلامی اساسنامه صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران که بشرح زیر می باشد : سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران سازمانی است مستقل و زیرنظر قوای سه گانه کشور که بر طبق قانون اداری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ، قانون خط مشی و مفاد این اساسنامه اداره می شود .
اهداف : هدف اصلی سازمان صدا و سیما بعنوان یک دانشگاه عمومی ، نشر فرهنگ اسلامی ، ایجاد محیط مساعد برای تزکیه و تعلیم انسان و رشد فضائل اخلاقی و شتاب بخشیدن به حرکت تکامل انقلاب اسلامی در سراسر جهان می باشد . این اهداف در چهارچوب برنامه های ارشادی ، آموزشی ، خبری و تفریحی تامین می گردد . ریاست سازمان صداو سیما جهت وظایف خود دارای 6 حوزه معاونت می باشد که عبارتند از :
1- معاونت امور برنامه ها که مسئوولیت تهیه کلیه طرحها و برنامه های رادیویی و تلویزیونی و ارائه آن به واحد طرح و برنامه و نیز تولید و پخش آن را بر عهده دارد .
2- معاونت سیاسی که مسئوولیت تهیه ، تنظیم و پخش اخبار و گزارشها را بر عهده دارد .
3- معاونت آموزشی که مسئوولیت تربیت نیروی انسانی مورد نیاز سازمان را از طریق دانشکده صدا وسیما بر عهده دارد .
4- معاونت فنی که مسئولیت انجام کلیه امور مربوط به تجهیزات فنی سازمان شامل تهیه و تامین وسائل و دستگاههای فنی، نگهداری و تعمیرات ، گسترش پوشش رادیویی و تلویزیونی در داخل کشور را بر عهده دارد .
5- معاونت اداری مالی که مسئولیت تنظیم و اجرای بودجه تامین نیروی انسانی ، امور اداری و حقوقی را بر عهده دارد .
6- معاونت برون مرزی که مسئوولیت تهیه طرح های رادیویی و تلویزیونی برون مرزی را بر عهده دارد .
معاونت فنی سازمان صدا و سیما خود دارای حوزه های زیر می باشد :
1- اداره کل پشتیبانی فنی
2- اداره کل فرستنده های تلویزیونی
3- اداره کل فرستنده های رادیویی
4- اداره کل تاسیسات
واحد پشتیبانی فنی سازمان صداوسیمای اراک زیر نظر اداره کل پشتیبانی فنی سازمان صداوسیما قرار دارد وکارآموزی اینجانب در آنجا انجام شد .
این واحد دارای وظایفی به شرح زیر می باشد :
1- تعمیرات و نگهداری کلیه تجهیزات استودیویی و پرتابل الکترونیک رادیویی و تلویزیونی .
2- ارائه خدمات الکترونیک جهت ضبط و پخش برنامه های رادیویی و تلویزیونی .
3- فراهم آوردن امکان ارتباط مستقیم تلویزیونی و رادیویی از اراک به سایر نقاط کشور .
4- استفاده از تجهیزات و تکنولوژی های جدید برای انجام امورات فوق .
در طول دوره سه مبحث مورد بررسی واقع شد :
1- نمونه برداری ازسیگنال تصویر
2-کوانتایی سازی سیگنال تصویر
3- اصول فشرده سازی تصویر
فصل اول نمونه برداری از سیگنال تصویر
ضبط اطلاعات تصویری:
دستگاه ضبط مغناطیسی تصویر در واقع از اطلاعات تصویری یک کپی برروی نوار مغناطیسی می کشد. لذا می توان آن را مشابه باحالتی فرض کرد که نقاشی بخواهد ازیک تابلوی اصلی نسخه برداری کند. بنابراین هرقدر در صحت کشیدن دقت بیشتری داشته باشد. تابلوی کپی شباهت بیشتری به اصل خواهد داشت. اما اگر دراین نقاشی از تکنیکهای ضعیف، دستهای لرزان، قلم موهای نامناسب وسنگین اشتفاده شود کپی تهیه شده همراه با خطاهای زیاد بوده و در جزئیات ، باکار اصلی متفاوت خواهد بود. در دستگاههای ضبط تصویر قیاسی هنگامی که از تصویر اصلی برروی نوار مغناطیسی نسخه برداری های مکرر انجام می شود، عدم کیفیت مطلوب تصویری رابه دنبال خواهد داشت. همانطور که بهترین هنرمند هاهم نمی توانند چنین ادعایی داشته باشند. مضافا این که بخواهیم دوباره کپی دیگری از کپی اولی تهیه کنیم. واضح است که تفاوتها بازهم بیشتر خواهند شد وکاهش فوق العاده کیفیت تصویری رادرپی خواهند داشت.
ضبط رقمی اطلاعات تصویری:در ضیط تصویر رقمی، سیگنال تصویر پیوسته متناوبا در زمانهای معینی اندازه گیری می شود. هریک از این نقاط اندازه گیری شده که در طول عمل نمونه برداری بدست می ایند، توسط یک عدد بیان می شوند. حال، این مقدار عددبیان شده است که روی نوار ضبط می شود نه خود سیگنال تصویری. می توان تصور کرد بجای این که از روی یک اثر هنری رنگارنگ با جزئیات فراوان نقاشی کشیده شود، از روی تعدادی عددکپی برداری گردد. بخصوص آن که جزئیات تصویری به ارزش عددی هر عدد بستگی داشته باشد ونه به خوش خط یابد خط نوشتن اعداد. از آنجا که در فن آوری رقمی هرعدد به صورت دودویی بیان می شود، باکمی دقت می توان اعداد صفر ویک رااز هم تشخیص داد. دراین صورت کپی کاملا شبیه اصل و عملیات کپی برداری بدون افت کیفی خواهد بود.
اصول نمونه برداری تصویر:
نمونه برداری عبارت از اندازه گیری متناوب مقادیر سیگنال تصویر قیاسی به جهت تولید نمونه های تصویری می باشد. تمام سیستمهای فیلم وتصاویر الکترونیکی از نمونه برداری به مقدار وسیع استفاده می کنند. وضوح فاصله ای در فیلم توسط عناصر رنگی حساسی به نور تعداد نمونه های تصویر محدود می شود، در صورتی که وضوح گذری توسط سرعت فریم وزاویه نوربند محدود می شود. سیگنال تصویر قیاسی اغلب به صورت عمودی نمونه برداری می شود واین عمل به خاطر روش پویش سیگنال می باشد. در سیستم تلویزیون ، تصویر از تعدادی خطوط افقی تشکیل می شود. تعداد این خطوط در سیستم 50 هرتز 625 خط ودر سیستم 60هرتز 525 خط می شاد. در روش پویش خطوط افقی تصویر، وضوح ایستا ووضوح پویا به وسیله چندین عامل تعریف شده اند:
الف- وضوح افقی توسط پاسخ فرکانسی وسرعت فریم مجدود می گردد.
ب- وضوح عمودی توسط بسامد نمونه برداری ونسبت تعداد خطوط یک میدان ویا یک فریم وهمچنین توسط سرعت فریم ها محدود می شود.
برای رقمی سازی یک تصویر باید سیگنال تصویری حاصل از پویش لامپ دوربین یا حسگرهای دسته بندی شده رادریک خط یادریک فریم نمونه برداری نماییم. هردودسته حسگرهای خطی وفرعی، تصویر رادر سه بعد نمونه برداری می کنند. این سه بعد عبارتند از: افقی ، عمودی وحوزه زمان. وضوح ایستا وووضوح پویا دریک تصویر رقمی شده ره بسامد نمونه برداری وسطوح کوانتش مربوط به هر نمونه بستگی کامل دارد. سیگنال تصویر قیاسی ازدونظر پیوسته می باشد: پیوستگی در حوزه زمان – پیوستگی از نظر مقدار واندازه . اما سیگنال رقمی از نظر زمان ومقدار گسسته می باشد. علاوه برآن از نظر زمان فقط در زمانهای معینی تعریف شده است واز نظر مقدار فقط می تواند اندازه های کاملا مشخصی را دارا باشد. یک سیگنال تصویر رقمی ازیک سری اعداد دودویی دنبال هم تشکیل شده که هر یک ازاین اعداد نماینده یک نمونه اندازه گیری شده مشخصی می باشند. مقدار هرکدام ازاین اعداد، ترکیبی از بیتهای صفر ویک هستند. شکل بیت خلاصه شده رقم دودویی نام دارد. برای تبدیل یک سیگنال پیوسته زمانی به سیگنال گسسته, می بایست در زمانهای مشخصی از آن نمونه گرفت که در نتیجه سیگنال پیوسته زمانی به صورت گسسسته ومنقطع درمی آید. حال اگر این نمونه های زمانی به تعداد کافی موجود باشند سیگنال مقطع اطلاعاتی رااز دست نخواهد داد. شکل 1 نشان دهنده یک نمونه ایجاد وذخیره اطلاعات تصویر رقمی تک رنگ می باشد این نمونه شامل یکسرس نقاط مرتبی می شود که عموما مستطیل شکل هستند. مقدار روشنایی در آن نقاط به عنوان یک عدد ذخیره می گردد. نقاط مذکور به عنوان عناصر تصویری هستند که عموما آنها راپیکسل می گویند. ترتیب چیدن عناصر تصویری به وصرت ستونی وردیفی است. باکم کردن فاصله بین عناصر تصویری می توان امیدوار بود که ببیننده تصویری پیوسته را مشاهده کند. مسلما با بهبود ابعاد عناصر تصویر مقدار وضوح تصویری بهتر خواهد شد. دراین صورت مقدار داده های رقمی لازم برای ذخیره یک تصویر، به نسبت مربع توان دوم وضوح تصویری افزایش می یابد. هر عنصر تصویری حتی در تصاویر رنگی اضافه برمیزان روشنایی مقدار دیگری ندارد، اماهر نقطه از تصویر شامل برداری است که میزان روشنایی ورنگ مایه ودرجه اشباع رنگ را تشکیل می دهد. دراین صورت مقدار داده ها با همه دشواریها افزایش می یابد. شکل1 نشان می دهد که تصاویر می توانند به صورت رقمی وتوسط نسبت دادن میزان روشنایی هرنقطه به صورت عددی دودویی ذخیره گردند. نمونه برداری اغلب به صورت ردیفی و ستونی می باشد. در این صورت چنانچه خطوط عمودی وافقی همانند هم وبه یک فاصله باشند بیشترین بازدهی تصویری را خواهیم داشت.
فصل دوم :کوانتایی سازی سیگنال تصویر
برای ضیط سیگنال تصویر به صورت رقمی، نخست باید سیگنال قیاسی به رقمی تبدیل گردد. در فصل قبل توسط عمل نمونه برداری، سیگنال قیاسی به نمونه های تصویری تبدیل شد. حال لازم است که برروی این نمونه های تصویری عمل کوانتایی سازی انجام گیرد. در طی این عمل، دامنه هریک از نمونه ها با سطوح ولتاژ مشخصی به تقریب زده می شوند.هریک ازاین سطوح ولتاژ توسط یک عدد دودویی بیان می گردد. ازاین مرحله به بعد هرنوع پردازشی که سیگنال تصویر لازم دارد، برروی این اعداد دودویی صورت می گیرد. از آنجائی که تعداد سطوح کوانتش رابطه ای مستقیم با کیفیت تصویر دارد، محاسبه تعداد سطوح بسیار مهم می باشد. هرچه تعداد سطوح کوانتش بیشتر وفاصله سطوح از یکدیگر کمتر باشد. عمل تقریب زدن دامنه نمونه های تصویر، دقیقتر خواهد بود. این بدان معنی است که خطای کوانتش کمتر شده وعمل کوانتائی سازی بادقت بیشتر انجام می شود. امااز طرف دیگر، تعداد سطوح بیشتر به معنی نیاز به تعداد بیت زیادتر است.هرچه تعداد بیتها افزوده شود، نرخ داده های تصویر هم بیشتر می شود. ماهمواره به دنبال آن هستیم تاضمن داشتن کیفیت تصویر خوب، نرخ بیت راکاهش دهیم. دراین فصل ابتدا برروی اصول کوانتایی سازی، کوانتش یکنواخت وغیریکنواخت مطالعه می شود. سپس سطوح کوانتش وتعداد بیتهای لازم رامورد توجه قرار می دهیم و رابطه ای بین کیفیت تصویر وتعداد بیتها بدست می آوریم. توسط این رابطه وبادر نظر گرفتن مقدار سیگنال به نویز تصویر، تعداد بیتهای لازم را محاسبه می نمائیم. در پایان این فصل با مقدار بدست آمده برای تعداد بیتهای لازم، به محاسبه نرخ داده های تصویر در کانال تلویزیونی می پردازیم.
دانلود گزارش کارآموزی سرسیلندر و سیستم جرقه زنی
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 130 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 17 |
گزارش کآرآموزی سرسیلندر و سیستم جرقه زنی در 17 صفحه ورد قابل ویرایش
فصل اول
سرسیلندر
ریشه لغوی
این ترکیب دو کلمه‌ای برای بیان یک قطعه از موتور بکار میرود. لیکن از دو کلمه «سر» و «سیلندر» تشکیل شده است و به معنای قطعه‌ای است که بر قسمت فوقانی سیلندر موتور نصب میگردد.
دید کلی
چنانچه بلوک سیلندر یک موتور را به تنهایی دیده باشید. متوجه شده‌اید که قسمت فوقانی آن باز بوده و پیستونها در درون سیلندرها قابل دیدن می‌باشند. در ضمن سوراخهایی در بدنه موتور وجود دارد (بدنه موتورهای بلوک سیلندر است) که انتهای آنها باز است. برای تکمیل شدن ساختار بلوک سیلندر به سرسیلندر نیاز است.
ساختمان سرسیلندر
سرسیلندر یک قطعه ریخته‌گری شده است که معمولا از جنس چدن یا آلیاژهای آهن ، مس یا آلومینیم ساخته میشود. شکل کلی سرسیلندر متانسب است با شکل سیلندر به نحوی که می‌بایست تمام قسمتهای آنها بر یکدیگر منطبق باشند. (لازم به ذکر است که موتورهای دوزمانه فاقد سرسیلندر می‌باشند) سرسیلندر می‌بایست با قسمت فوقانی سیلندر و سرسیلندر تطابق کامل داشته باشد تا بتواند از نشست گازهای محبوس در سیلندر یا گاز محترق در اتاقک انفجار جلوگیری کند.
در ضمن می‌بایست سرسیلندر دارای مجاری در امتداد مجاری سیلندر داشته باشد تا جریان آب و روغن از پوسته موتور به سرسیلندر رفته و پس از انجام وظایف روغن کاری و خنک کاری دوباره به سیلندر برگردد. البته برای انجام آب بندی کامل میان سیلندر و سرسیلندر از یک واشر استفاده میشود. جنس این واشر از مس و پنبه نسوز است که باعث میشود تا از محل اتصال سیلندر و سرسیلندر هیچگونه عبور گاز یا مایعی اتفاق نیافتد. (آب بندی : جلوگیری از نشست یک سیال).
در ضمن سرسیلندر به وسیله پیچ کاملا به بدنه موتور چسبانیده میشود. سرسیلندر می‌بایست دارای یک سطح بسیار صاف و پرداخت شده در قسمت تحتانی باشد. البته این حالت برای سطح فوقانی سیلندر نیز الزامی است. تاب برداشتگی یا وجود خراش‌های عمیق در قسمت بالای بدنه موتور و یا قسمت تحتانی سرسیلندر میتواند مانع آب بندی کامل گردد. که در صورت جزئی بودن این نقایص میتوان با صفحه تراشی آنها را رفع نمود.
قطعات سرسیلندر
سرسیلندر دارای مجاری متعددی میباشد. برخی از آنها جهت آب و روغن تعبیه شده اند. گروهی دیگر از این مجاری جهت ورود هوا به داخل اتاقک احتراق تعبیه شده‌اند، که به آنها مانیفولد هوا می‌گویند. گروه سوم جهت خارج کردن گازهای ناشی از احتراق از اتاقک احتراق در نظر گرفته شده‌اند که به آنها مانیفولد دود می‌گویند.
سیستم دیگری که بر روی سرسیلندر موتورها نصب میشود ، سیستم سوپاپ‌ها است. که شامل سوپاپ ، میل سوپاپ ، اسبک‌ها ، فنرها و دیگر تجهیزات مربوطه میباشد. البته محل قرار گیری سوپاپ‌ها در سرسیلندر نیز به شکل متناسب با سوپاپ‌ها از قبل تعبیه شده است و برای آب بندی آنها ، عملیات ماشین کاری بر روی آنها انجام شده است.
اتاقک احتراق
که عمل تراکم مخلوط هوا و سوخت و نیز عمل انفجار این مخلوط در آنجا صورت میگیرد، نیز در بدنه سرسیلندر تعبیه شده است که از لحاظ شکل و ابعاد دارای گونه‌های فراوانی است. ناگفته نماند که سرسیلندر در زیر یک درپوش محفوظ است.
طرز کار
قطعات عمده سرسیلندر که تحرک دارند همان سوپاپ‌های سرسیلندر میباشد که می‌بایست بصورت بسیار دقیق و متناسب با حرکات پیستون باز و بسته شوند. عمل باز و بسته شدن این سوپاپ‌ها و نیز زمان بندی آن (تعیین مدت زمان بسته بودن یا باز بودن سوپاپ‌ها) بوسیله میل بادامک انجام می‌پذیرد. قسمتهای دیگر سرسیلندر که فاقد تحرک هستند کافیست که در برابر حرارت‌های بالای ایجاد شده در اثر احتراق و نیز در برابر شوک‌های بوجود آمده در اثر انفجار سوخت پایداری داشته باشند. و البته باز بودن مجاری عبور آب و روغن نیز ضروری است.
کاربرد
سرسیلندرها تنها در موتورهای داخلی احتراق چهار زمانه وجود دارند و علت استفاده از آنها این است که اگر به علت خرابی نیاز باشد که سیلندرها یا پیستونها دستکاری شوند، یا برداشته شوند، با باز کردن سرسیلندر دسترسی به آنها بسیار ساده‌تر خواهد بود.
فصل دوم
پژو آردی
نوع موتور:پیکان 1600
سیستم سوخت رسانی :انژکتوری
حجم موتور:1598 سی سی
سوخت :بنزین بدون سرب
تعداد سیلندر :4
نسبت تراکم:8/5
حداکثر گشتاور :110 Nm در 3750 دور در دقیقه
حداکثر سرعت :175 کیلومتر بر ساعت
گیربکس :دستی 5 سرعته
کلاچ: کابلی
نوع و توان باتری :باتری 12 ولت 60 آمپر ساعت
دینام :80 A
استارت:0.9KW
وزن روی اکسل :630کیلو گرم
وزن روی اکسل عقب :490 کیلوگرم
وزن ناخالص:1500 کیلوگرم
طول خودرو:4408 MM
عرض خودرو 1694 MM
ارتفاع خودرو :1460 MM
قسمت اول
مقدمه ....................
موتورهای احتراق داخلی توسط انفجار (احتراق ) مخلوط هوا و سوخت در سیلندر، نیرو تولید میکند . موتورهای گازوییل سوز ( دیزل) با بالا بردن فشار تراکم در اتاق احتراق ، عمل اشتعال خود به خود انجام میگیرد. اما در موتورهای بنزینی( یا گاز سوز ) قابلیت بالا بردن فشار تراکم در حد موتورهای دیزلی نمیباشد ، بنابراین لازم است مخلوط بنزین و هوایی (که توسط کاربراتور به سیلندرها فرستاده میشود) به روش دیگری محترق گردد. این کار در موتورهای بنزینی بر عهده سیستم جرقه میباشد .
توجه : حتما اصطلاح انژکتوری – بنزینی را شنیده اید ، این نوع موتورها نیز مانند موتورهای بنزینی – کاربراتوری به احتیاج به سیستم جرقه دارند.فقط نحوه سوخت رسانی آنها به کمک انژکتور انجام می پذیرد.
وظیفه سیستم جرقه
ایجاد جرقه برای احتراق مخلوط بنزین ( یا گاز ) و هوا لازم است اما برای روشن کردن موتور کافی نیست .مقدار ولتاژ نیز باید برای احتراق کافی باشد همچنین زمان ارسال جرقه نیز مهم میباشد . این زمان حتما باید اندکی قبل از رسیدن پیستون به نقطه مرگ بالا باشد ( TDC ) . علاوه براین مدت زمان جرقه نیز در احتراق اثر زیادی دارد که این کار نیزبه عهده سیستم جرقه میباشد . بطور خلاصه میتوان گفت وظیفه سیستم جرقه :
ارسال جرقه در مکان مناسب (در اتاق احتراق )
و زمان مناسب (کمی قبل از انتهای تراکم )
و ولتاژ مناسب ( برای ایجاد قوس الکتریکی بین الکترود مثبت و منفی شمع)
و طول مدت مناسب (برای احتراق مناسب تر )
انواع سیستم های جرقه
از هنگامی که اتینه لنویر( مراجعه به تاریخچه اتومبیل ) اولین موتور احتراق داخلی را ساخت و تکمیل آن توسط چالز فرانکلین کترینگ، سیستم های مختلفی برای ایجاد جرقه در اتاق احتراق ابداع شده ا ند و روز به روز کارایی این سیستم بالاتر رفته است . دسته بندی تمامی سیستم های جرقه موجود کار دشواری میباشد. برخی از این سیستم ها در قسمتهایی باهم شباهت دارند درحالی در قسمتهای دیگر باهم متفاوتند .شرکتهای تولید کننده روشهای مختلفی را برای انجام این کار ابداع کرده اند .
دانلود گزارش کارآموزی بررسی مقدماتی تدارکات و سیستم انبارها
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 30 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 35 |
گزارش کارآموزی بررسی مقدماتی تدارکات و سیستم انبارها در 35 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه ای بر کارآموزی
در زمینه اجرای کارآموزی اینجانب در سازمان نقشه برداری کشور درخصوص امکان سنجی، طراحی، ایجاد سیستم انبار اداره تدراکات گزارش حاضر بعنوان «کارآموزی» تهیه شده و جهت نمایاندن تصویر کلی و همه جانبه فعالیتهای اداره تدارک، نه تنها سیستم انبار بلکه کلیه سیستم های موجود مورد شناخت قرارگرفته اند این گزارش حاصل مصاحبه با پرسنل اداره تدارکات و بازدید عینی از فعالیتهای این اداره می باشد. ارتباطات اداره تدارکات بامحیط بیرونی شامل مدیریتها و واحدهای سازمان نقشه برداری و خارج از سازمان نیز دراین گزارش ملحوظ نظر واقع شده است ولی با توجه به گسترش سازمان نقشه برداری و سیستم های اداری و مالی آن سازمان از فعالیتهای اداره تدارکات گزارش تهیه گردیده این گزارش شامل نتایج و ادامه فعالیتهای مذکور در سایر واحدهای سازمان نمی باشد و صرفاً در حیطه فعالیتهای اداره تدارکات تهیه شده است، جهت ارائه بهتر ارتباطات و گردش اطلاعات اداره تدارکات از تکنیک «نمودارهای مفهومی گردش اطلاعات» (DFD) استفاده شده است تاکلیه ارتباطات و ورودیها و خروجیهای سیستم فعلی به سهولت دردسترس خواننده قرار گیرند.
درقسمتهای دیگر گزارش، شرح ورودیها و خروجیها (فرمها، اطلاعات، درخواستها و …) و شرح کلیه فعالیت هریک از واحدهای اداره تدارکات ذکر گردیده است.
قسمت اشکالات و نارسائیها شامل نتیجه گیری از آن بخش ازروشهای انجام کار است که غیرمنطقی و غیراصولی بوده و یا اطلاعات و نحوه گردش اطلاعات جهت انجام صحیح و به موقع امور ناکافی تشخیص داده شده است.
قسمت اول – جایگاه سازمانی و تشکیلات اداره تدارکات
1- جایگاه سازمانی اداره تدارکات درسازمان نقشه برداری کشور
1-1-تدارکات به عنوان یکی از ادارات امور اداری و خدمات درحوزه معاونت مالی اداری سازمان نقشه برداری جای دارد.
ساختار کلی سازمان نقشه برداری و جایگاه اداره تدارکات درنمودار زیر نشان داده شده است:
2ـ حسابداری
3ـ تنظیم اسناد
4ـ کار پردازی
5ـ انبارها
6ـ کاردکس
7ـ دفتر اداره تدارکات
1ـ4ـ شرح فعالیتهای ریاست اداره تدارکات
ریاست اداره تدارکات علاوه بر نقش سرپرستی ، هماهنگی ، کنترل و برنامه ریزی اداره تدارکات ، فعالیتهای زیر را انجام می دهد .
1 ـ دریافت درخواستهای کالا از طریق مدیریت واحدهای سازمان و تایید اولیه برای انجام عملیات تحویل کالا از انبارها در صورت وجود
2 ـ دریافت درخواستهای خریدکالا از طریق مدیریت واحدهای سازمان و تایید اولیه برای انجام عملیات خرید در صورت تامین اعتبار از سوی امور مالی و ذیحسابی
3 ـ اخذ تأئید درخواستهای خرید از مدیریت امور اداری ، خدمات
4 ـ اخذ تصویب درخواستهای خرید از مدیریت امور مالی و ذیحسابی در رابطه با بودجه مصوبه و تامین اعتبار
5 ـ ارجاع در خواستهای کالا به کاردکس و انبار جهت تحویل به متقاضی
6 ـ ارجاع درخواستهای خرید به کارپردازی جهت خرید کالا و تحویل به انبار
7 ـ درخواست و اخذ پیش پرداخت از امور مالی و ذیحسابی بابت خریدهای کلان و خارج از حد توان تنخواه گردان اداره تدارکات که در این صورت چک مستقینا در وجه فروشندگان صادر ولی مسئولیت پی گیری امور بعهده تدارکات می باشد.
2 ـ4ـ شرح فعالیتهای حسابداری
1 ـ درخواست از امور مالی و ذیحسابی نسبت به واریز وجوه بودجه ( طرح ، درآمد، جاری ) مصوبه بمرور طی سال و بصورت علی الحساب که از طریق تنظیم اجازه پرداخت انجام می شود .
2 ـ صدور چک در وجه کارپرداز ان و فروشندگان و تنخواه گردانهای فرعی و اخذ رسید از آنان بر روی فرم حواله صدور وجه
3 ـ نگهداری حسابهای بدهی کارپردازان ، تنخواه گردانهای فرعی ( خدمات ، مدیران، و واحدها و واحد سفارشات خارجی ) بهنگام صدور چک در وجه آنان
4 ـ نگهداری حسابهای بدهی کارکنانی که امور خاصی را انجام می دهند ( بطور مثال امور خرید بلیط هواپیما و …) و بدهی فروشندگان کالا و خدمات ( پیش پرداختها )
5 ـ نگهداری سایر حسابها مانند هواپیمایی جمهوری اسلامی و تنخواه گردان خوابگاه دانشجویی
6 ـ نگهداری حسابهای منابع تامین تنخواه گردان اداره تدارکات که شامل وجوه بودجه طرح ، بودجه جاری و بودجه در آمد می باشد.
7 ـ طی سال وجوه بودجه دریافت شده بصورت ثابت در حسابها نگهداری میشود چون مرتبا با ارسال اسناد هزینه قطعی به امور مالی و ذیحسابی تجدید می گردد باستثنای دو ماه پایان سال که عمل تجدید تنخواه گردان انجام نمی شود تا کل وجوه بودجه مصرف گردد و در صورت مازاد به سال بعد منتقل می شود.
8 ـ ثبت حسابها بر اساس خلاصه فهرست اسناد و نماینده اسناد در دفتر معین انجام می شود ، کلیه حسابها در سطح معین می باشند و طبقه بندی کلی وجود ندارد .
9 ـ نگهداری حساب بانک ( جاری 90001 ملی نزد شعبه سازمان نقشه برداری ) که وجوه دریافتی بودجه در این حساب واریز و چک جهت پرداخت بهای خریدها و هزینه از این حساب صادر می شود.
10 ـ اخذ چک تجدید تنخواه گردان از امور مالی و ذیحسابی برابر مبلغ اسناد هزینه قطعی و واگذاری به بانک و ثبت در حساب بانک و متقابلا حسابهای بودجه طرح (درآمد، جاری) بستانکار می شوند.
11 ـ نگهداری حساب تفصیلی خریدها و هزینه های انجام شده برای هر یک از حوزه های مدیریت در دفتری بشکل روزنامه ، این حسابها جنبه آماری داشته و ارتباطی با ثبت حسابها ندارد .
12 ـ کسر کردن از حساب بدهی کارپردازان و فروشندگان پس از اخذ رسید از امور مالی و ذیحسابی ( قبل از رسیدگی ) مبنی بر رسید اسناد هزینه قطعی و ضمائم انجام می شود . متقابلا حسابهای بودجه ( طرح ، درآمد، جاری) بدهکار می شوند
13 ـ لازم به ذکر است که فعالیتهای اداره تدارکات که آثار مالی ببار می اورند در چهار چوب نظام حسابداری دولتی و بصورت مفهوم حسابداری تنخواه گردان انجام می شود . بدین لحاظ نگهداری حساب ریالی برای موجودیهای انبار در نظر گرفته نشده و قیمت تمام شده موجودیها بهنگام خرید در امور مالی و ذیحسابی به حساب هزینه قطعی منظور می گردد . کلیه خریدهادر چهار چوب بودجه مصوب سالانه و با توجه به تامین اعتبار آن صورت می پذیرد.
3 ـ4ـ شرح فعالیتهای تنظیم اسناد
1 ـ کمک به امور مالی و ذیحسابی در امر صدور سند هزینه قطعی ( فرم رسمی دولتی محسوب می شود ) در سه نسخه که حدودا 3 تا 4 مورد در هفته صادر می شود و بانضمام فاکتورهای خرید برای امور مالی ارسال می شود .
2 ـ تشخیص سر فصل حسابهای هزینه دولتی مطابق با مواد 21 گانه هزینه در چهار فصل برای هزینه ها و خریدهای انجام شده توسط اداره تدارکات با راهنمایی امور مالی و ذیحسابی .
3 ـ تنظیم فهرست نماینده اسناد هزینه قطعی در دو نسخه که حاوی شماره و تاریخ سند هزینه قطعی ، خلاصه شرح سند، مبلغ سند و شماره در خواست خرید می باشد . یک نسخه آن پس از اخذ رسید از امور مالی و ذیحسابی مبنی بر دریافت اسناد هزینه قطعی و ضمائم برگشت داده می شود و در حسابداری مبنای ثبت در حسابهای کارپردازان و فروشندگان ( بستانکار) و متقابلا حسابهای بودجه ( طرح ، درآمد ، جاری) بدهکار قرار می گیرد به عبارت دیگر رسید امور مالی و ذیحسابی بر روی فهرست نماینده اسناد هزینه قطعی به منزله تأئید هزینه قرار گرفته در صورتی که مراحل رسیدگی متعقبا انجام می شود.
4 ـ تنظیم خلاصه فهرست اسناد هزینه قطعی در دو نسخه که حاوی شرح خریدها و هزینه ها به تفکیک هر یک از کارپردازان ویا انجام دهندگان هزینه ، شماره ماده هزینه ، شماره برگ در خواست خرید ، و مبلغ می باشد یک نسخه بهمراه سند هزینه قطعی به امور مالی و ذیحسابی ارسال ، یک نسخه دیگر مبنای ثبت و کسر از حساب کارپردازان ( به تفکیک هر کدام ) قرار می گیرد.
5 ـ تنظیم نماینده اسناد برای هر کارپرداز در یک نسخه که حاوی شماره و تاریخ سند قطعی ، بنام گیرنده وجه ، شرح سند و مبلغ می باشد فرم فهرست نماینده اسناد هزینه قطعی بعنوان صورتجلسه این فرم تلقی می شود.
6 ـ عقد قرار دادهای 89 روزه با کارگران روز مزد ، این کارگران به انجام امور خدماتی ( نظافتچی ، آبدارچی ، کمک انباردار و…) مشغول می باشند و مشمول قانون کار بوده و از مزایای بیمه تامین اجتماعی ، بن کارگری و… استفاده می کنند .
7 ـ تنظیم لیست دستمزد ماهانه برای کارگران روز مزد در پنج نسخه (یک نسخه برای بانک ، دو نسخه برای امور مالی و ذیحسابی و یک نسخه بایگانی اداره تدارکات و یک نسخه نیز اضافه است)
8- پیگیری امور بیمه کارگران روزمزدی، تنظیم اظهارنامه بیمه و تکمیل لیست دستمزد برای تامین اجتماعی، اطلاق چک حق بیمه از امور مالی و ذیحسابی و تحویل به تامین اجتماعی واخذ رسید برروی اظهارنامه بیمه و لیست دستمزد از شعبه تامین اجتماعی
9- پیگیری امور پرداخت مالیات حقوق کارگران روزمزدی که بواسطه تقلیل مالیات و عدم شمول تاکنون انجام نشده ولی با افزایش حداقل دستمزد در سال جاری و رسیدن حقوق تعدادی از کارگران روزمزد به حدنصاب پرداخت مالیات درسال جاری این مسئله درجریان کار قرار گرفته است.
4-4- شرح فعالیتهای کارپردازی
1-انجام عملیات خرید کالا و خدمات توسط 3 نفر کارپرداز از منابع داخل کشور بدون تفکیک تخصصی کالاها و خدمات انجام می شود.
2-برنامه ریزی داخلی و توزیع درخواستهای خرید بین کارپردازان توسط مسئول کارپردازی انجام می شود.
3-درخواستهای خرید کالا توسط مدیریت واحدهای متقاضی صادر شده پس از تائید و تصویب های ریاست اداره تدارکات، مدیر امور اداری و خدمات و امور مالی و ذیحسابی و معاونت مالی اداری توسط مسئول کارپردازی دریافت و سپس بین کارپردزان توزیع می شود.
4-خریدها می بایست براساس آئین نامه معاملات دولتی انجام شود که خلاصه آن بشرح زیر است:
برای خرید های تا سقف دو میلیون ریال اخذ پیش فاکتور و بررسی قیمت توسط ریاست اداره تدارکات منجر به انتخاب منبع خرید می گردد. برای خرید های تا سقف سه میلیون ریال اخذ سه بار استعلام بها از منابع خرید و سپس انتخاب منبع خرید با نظر ریاست اداره تدارکات میسر است. برای خریدهای بیش از سه میلیون ریال انتشار آگاهی مناقصه عمومی و انتخاب منبع خرید از این طریق انجام می شود.
5-کارپردازان پس از انتخاب منبع خرید کالا و خدمات چنانچه نیازمند به پیش پرداخت باشد از حسابداری درخواست وجه نموده و چک صادره را در اختیار فروشنده قرار می دهند.
6-مسئولیت پیگیری دریافت کالا و خدمات و نهایتاً تحویل به انبار (کالا) و تحویل به دریافت کننده (خدمات) بعهده کارپرداز مسئول است.
7-مسئولیت ارائه درخواست خرید و صورتحساب به انبار به همراه اجناس خریداری شده و سپس اخذ یک نسخه قبض انبار بعهده کارپرداز مسئول است.
8-کارپرداز مسئول، کلیه مدارک را جهت صدور سند هزینه قطعی به تنظیم اسناد ارائه می دهد.
9-درمواردی که تحویل کالای خریداری شده به مصرف کننده ضرورت فوری دارد جنس مستقیماً به واحد مصرف کننده تحویل می شود. ولی حواله و قبض انبار معادل یکدیگر صادر شده و مراحل ثبت درکاردکس انبار مانند سایر موارد است.
5-4-شرح فعالیتهای انبارها
سه انبار ملزومات، ترابری و مصالح ساختمانی مجموعه انبارهای اداره تدارکات می‌باشند، اقلام خریداری شده در آنها نگهداری و سپس به مصرف کنندگان (واحدهای سازمانی) تحویل داده می شوند. شرح فعالیت انبارهای سه گانه به این ترتیب است:
1-5-4-انبار ملزومات
1-انبار ملزومات دارای حداکثر 200 قلم جنس می باشد که در یک سالن مسقف نگهداری می شوند.
2-اقلام عمده انبار ملزومات شامل فیلمهای عکاسی، کاغذ عکاسی، داروهای ظهور و ثبوت، وسایل و ملزومات مصرفی اداری و خدماتی است.
3-فرمت کاردکس انبار برای کلیه اقلام بصورت دفتر (مجلد) نگه داری می شود شماره اقلام منطبق برکاردکس واحد کاردکس می باشد.
4-دریافت کالاهای خریداری شده و صدور قبض انبار در سه نسخه برای بایگانی انبار واحد کادرکس و تنظیم اسناد ارسال می شود.
5-درصورت عدم موجودی جنس درخواست شده در انبار برروی حواله انبار (صادر شده توسط واحد کاردکس) «موجود نیست» درج می شود.
6-شماره گذاری اقلام بر روی قفسه ها منطبق با شماره کاردکس انجام شده ولی بعلت کمبود فضای انبار ردیف شماره اقلام در کنار یکدیگر رعایت نشده است.
7-ثبت مقادیر وارده و صادره کالا در کاردکس (دفتر) بترتیب براساس قبض انبار و حواله انبار انجام می شود.
8-تحویل جنس به واحدهای مصرف کننده براساس حواله انبار صادره توسط واحدکادرکس انجام وسپس توزیع نسخ حواله انبار توسط انبار دار انجام می شود. (برای بایگانی انبار، کاردکس تدارکات و واحد مصرف کننده)
9-انبار گردانی سالانه با حضور نمایندگان امور مالی و ذیحسابی انجام می شود. موجودیها یک بار شمارش گردیده و با کاردکس مقایسه و درصورت مغایرت کاردکس اصلاح شده و درصورتجلسه ثبت می شوند.
10-جهت پیگیری شماره اقلام از دفتر راهنما برحسب حروف الفبا (نام جنس) استفاده می شود.
2-5-4-انبار ترابری
1-انبار ترابری دارای حداکثر 900 قلم جنس (قطعات یدکی وسایط نقلیه ) است که بعلت عدم اختصاص فضای مناسب بخشی از اقلام آن در انبار ملزومات بخش در محوطه روباز و بخشی در انبار پای کار (حدد 340 قلم قطعات یدکی که مصرف زیاد دارند) نگهداری می شوند.
2-فرمت کاردکس انبار برای کلیه اقلام بصورت دفتر (مجلد) نگهداری می شود شماره اقلام منطبق با کادرکس واحد کادرکس است.
3-ثبت مقادیر وارده و صادره کالا در کادرکس بترتیب براساس قبض انبار و حواله انبار انجام می شود.
4-دریافت کالاهای خریداری شده وسپس صدور قبض انبار در سه نسخه که برای بایگانی انبار، واحد کاردکس و تنظیم اسناد ارسال می شود.
5-درصورت عدم موجودی جنس درخواستی در انبار بر روی حواله انبار (صادره توسط واحد کاردکس) «موجود نیست» درج می شود.
6-انبارگردانی سالانه با حضور نمایندگان امور مالی و ذیحسابی، مانند انبار ملزومات انجام می شود.
7-در اوایل سال 72 موجودی انبار پای کار که مسئولیت آنها بعهده واحد ترابری بوده به موجودی انبار ترابری منتقل گردیده ولی از نظر نزدیکی به واحد ترابری همچنان درهمان محل قبلی مستقر می باشد و مسئولیت دریافت و تحویل اقلام را بعهده دارد.
قسمت ششم : پیشنهاد (چارچوب سیستم های مورد نیاز)
به منظور بهبود روشهای گردش عملیاتی اداره تدارکات درجهت نیل به اهداف مورد نظر آن اداره برپایه اصول روابط منطقی سازمانی و گردش صحیح اطلاعات که بواسطه وجود ارتباطات منطقی بین دوایر و با محیط بیرونی اداره تدارکات باید پایه ریزی گردد پیشنهادات ذیل بصورت مفاهیم کلی ارائه می گردد:
1-تعیین ساخت سازمانی مناسب بر پایه اصول روابط منطقی سازمانی، تفکیک مسئولیت های پرسنل از یکدیگر و تدوین شرح وظایف پرسنل طبق ساختار سازمانی جدید .
2-برطرف نمودن ضعف کیفی نیروی انسانی (دربرخی پستها) از طریق تشویق به شرکت در کلاسهای آموزشی مراکز آموزشی حرفه ای (مانند مراکز آموزش مدیریت دولتی مرکز آموزش مدیریت صنعتی) و تقبل هزینه کلاسها توسط سازمان
3-استفاده از امکانات و خدمات ماشینی (کامپیوتر) جهت سرعت بخشیدن به گردش امور وثبت ونگهداری اطلاعات بخصوص در مورد ثبت و نگهداری اطلاعات موجودیهای انبار، حسابهای کارپردازان، فروشندگان، تنخواه گردانها و… و بانکها اطلاعاتی جهت خردیدهای بهینه.
4-طراحی و استقرار سیستم های اطلاعاتی خرید موجودیهای انبار و حسابداری که منجر به تهیه و تدوین گزارشات جامع اطلاعاتی بصورت مناسب و بهنگام گردند تا مدیریت (به مفهوم عام) اداره تدارکات را جهت تصمیم گیری برنامه ریزی و کنترل و هدایت عملیات خرید، نگهداری موجودیهای انبارها و مصارف موجودی ها یاری رساند.
5-طراحی و استقرار سیستم های فوق بصورت طراحی نمودارهای گردش عملیات، تعیین ورودیها و خروجیهای هریک از سیستم ها (فرمها و کارتهایی که مبانی واریز اطلاعات به کامپیوتر) و تعیین ارتباطات منطقی گردش اطلاعت بین دوایر استفاده کننده از سیستم ها و همچنین محیط بیرونی اداره تدارکات (کل سازمان نقشه برداری) باید تبلور یابد تا از انجام تداخل امور دوایر در یکدیگر، از انجام دوباره کاریهای غیرضروری لوث شدن مسئولیتها، گردش غیر ضروری فرمهای بی مورد جلوگیری شده و حجم عملیات و گردش اطلاعات بصورت منطقی، کارآ و موثر درآید.
6-لزوم تمرکز کلیه عملیات خرید کالا و خدمات اداره تدارکات و جلوگیری از پراکندگی این گونه عملیات در سازمان می بایست برای مدیریت توجیه و در جهت این امر تلاش نمود تا از طریق مزایای کاربرد سیستم های بهینه در اداره تدارکات، کل تشکیلات سازمان منتفع گردند.
7-جهت بهبود وضعیت نگهداری موجودیها علاوه بر استفاده از سیستم های نرم افزاری کارآ و موثر می بایست مسئولین را از نظر امکانات سخت افزاری (ساختمانها و تجهیزات انبار) و همچنین نیروی انسانی تقویت نمود.
8-روشهای مناسب کدگذاری اقلام انبارها برپایه و اصول منطقی و با توجه به ماهیت و نوع اقلام باید تدوین و بمورد اجرا گذارده شود تا استفاده (کامپیوتر) بسهولت و بهتر صورت پذیرد.
9-در رابطه با اولین اقدام برای مکانیزاسیون سیستم های مورد نیاز سازمان سیستم انبار با مشخصات پیوست پیشنهاد می گردد، که این سیستم با چهارچوب مشخص شده به عنوان سیستم پیشنهادی خواهد بود.
مشخصات کلی سیستم کنترل موجودی و حسابداری انبار
- وظایف عمده سیستم شامل موارد زیر خواهد بود:
- نگهداری و بروز آوری اطلاعات پایه اقلام انبار (شامل شرح، کد، واحد اندازه گیری مقدار اول دوره قیمت واحد قفسه و ردیف)
- قسمت گذاری اقلام وارده و صادره به روش میانگین موزون
- بروزآوری موجدی مقداری و ریالی انبارها
- ثبت و نگهداری گردش اقلام انبارها
گزارشات سیستم به قرار زیر خواهد بود:
- کاردکس مقداری و ریالی هریک از اقلام
- کاتالوگ اقلام انبار
- بررسی اطلاعات اسناد انبار
- گردش موجودی مقداری و ریالی انبار (ماهانه)
- گردش موجودی مقداری و ریالی انبار (سالانه)
- خلاصه گردش مقداری و ریالی اقلام صادره از انبار
- گردش انبار گردانی
- برگ شمارش TAG (جهت انبار گردانی)
- لیست مغایرت انبارگردانی
- گردش تعدادی انبار (جهت مسئولین انبار)
- خلاصه مصرف مراکز هزینه)