دانلود مقاله بررسی جامع هیأت منصفه
| دسته بندی | حقوق |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 49 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 66 |
مقاله بررسی جامع هیأت منصفه در 66 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عناوین صفحه
مقدمه. 2
جایگاه هیات منصفه در حقوق ایران. 10
پیش گفتار. 10
گفتار اول. 12
تعریف و ماهیت هیات منصفه. 12
گفتار دوم: 16
سیر قانونی هیات منصفه در ایران. 16
الف- قبل از انقلاب اسلامی.. 17
ب – پس از انقلاب اسلامی.. 20
گفتار سوم: 26
دلایل مخالفت با حضور هیات منصفه در دادرسی.. 26
بررسی.. 28
گفتار چهارم. 31
مبانی لزوم تبعیت قاضی از نظر هیات منصفه. 31
قضاوت شورایی و هیات منصفه در سیستم حقوقی اسلام. 45
قضاوت شورایی در اسلام. 45
ماهیت و تصمیم گیری های هیات منصفه. 57
پیشنهادها 63
نتیجه گیری.. 64
منابع و ماخذ. 66
مقدمه
بقول ایهرینگ: آئین دادرسی دشمن قسم خورده خودکامگی و خواهر توامان آزاری است. اگر حقوق ماهوی تایید کننده و گاهی تعیین کننده حقوق فردی و اجتماعی است آئین دادرسی بالخصوص آئین دادرسی کیفری تضمین کننده این حقوق است تا آنجا که گفته اند: «چنانچه به کشوری ناشناخته گام نهید و مشتاق آگاهی از حقوق و آزادی های فردی و ارزش و اعتباری که جامعه برای آن قائل است باشید کافی است به قانون آئین دادرسی کیفری آن کشور مراجعه کنید.[1]
اجتماعات پس از گذراندن دوران تخلف دادرسی کیفری از گذشته تاریک و خفقان زده تا تحولات امروز تبعا محور دادگستری و مرگ دادرسی فهمیدند که باید در قبال جرم و پدیده مجرمانه و مجرم و مسئولیت وی بی تفاوت نمانند. بالخصوص وقتی مجرم جنایتی مرتکب می شود اولین سوال ناظران و خردمندان جامعه این است که چرا این جنایت متحقق گردید؟ مرتکب چه شخصیتی دارد؟ چه آزار جسمی و روحی وی را بزهکار گردانید؟ آیا مجازات با اعمال شاقه مفید حال اوست؟ جنایت دیده و اطرافیان او چگونه التیام یابند؟ چگونه از جامعه صدمه دیده درمان درد گردد؟ چقدر اجتماع در محقق بزه تقصیر دارد؟ دسته ای نیز از همان ابتدا بدون هیچ شکل هزم اندیشی و تعمق، مرتکب را مستحق مجازات با بدترین شکل می دانند، با علم به اینکه او فضا و حقوق کیفری توام با پیچیدگی ها و تخصص محوری است، باز هم جامعه خود را در قبال مجرم و پدیده مجرمانه صاحب حق می داند. می خواهد با نشان دادن واکنشی نزدیک به عدالت جزای عمل مجرم را به واسطه مجازات و اقدام تامینی و تربیتی شایسته بدهد. لذا در مقام توسعه دادرسی ؟ مختلط و اجرای هر چه قوی تر اصل علنی بودن محاکمات و در معیت آن حضور هیات منصفه حداقل در محاکم جنایی و غالبا در محاکم مطبوعاتی و سیاسی و مشورت و نظر دادن به دادرس بدین وسیله در اعلام بی گناهی یا گناهکاری متهم سهیم می شوند.
در حقوق کیفری اسلام نیز ارباب شرع خود را از مشورت بی نیاز نمی داند کما اینکه خداوند رحمان رسولش را که صاحب خلق عظیم و حائز صفات فرزانگی و اسوه حسنه برای اجتماع گذشته و امروز و آینده است از مشورت در کلیه امور بی ویژه حاکمیت که سازمان قضا و قضاوت، مصداق بارز و پر اهمیت حاکمیت شرعی و حرم امن عدالت است بی نیاز ندید؛ در ادامه حضرات معصومین (ع) این سنت را به شکل گفتار، کردار و رفتار مستقیما با واسطه تا زمان حلول فاجعه غیبت کبری امام عصر (ع) منتقل کردند و تا قرن هفتم هجری همزمان با انقراض خلافت تاریک عباسسیان از ابتدای حضور امویان دوران سیاه و خفقان زده دادرسی تفتیشی نمایان بود. مضافا وقوع بدعتهای فراوان و ظلم و ستمهای بی شمار حکام وقت را اهمیت و منزلت قضاوت و قاضی و جایگاه رفیع وی در حاکمیت شرعی، علت و حدود آرایی در فقه گردید که تا امروز بحث وحدت یا تعدد قاضی و نیاز حاکم محکمه به مشاورت طلبی از ارباب فن ضمنا مخطئه بودن قاضی شیعی و مستحباتی که برای رفتار و کردار قضاوت وفق روایات در نظر داشتند جایگاه عمیق اصل عدم و اصل برائت و اصل علنی بودن محاکمات در شرع به ویژه دلیل مشکلات اخلاقی وایمانی جامعه و نگرانی ذهنی و روحی قضاوت در زمان غیبت و توسعه پیش از پیش علوم انسانی و ترقی آگاهی مردم و عدم حضور عارفانه ولی امر (ع) تصور وجود رد پای صاحبنظرانی که با هیات منصفه عادله و آگاهی موافقند را تقویت می نماید.
البته تنوع عقیده و وقوع جرایم نوین و مخالف نظم عمومی در بلاد اسلامی، قاعد و التعزیر نایراه الحاکم به قاضی شرع اجازه می دهد که وفق موازین شرعی و اجتماعی و اخلاقی و منصفانه مجازات مناسب برای مجرم در نظر آورد از آنجا که معنای این قاعده قرار دادن تعزیر به صلاحدید حاکم شرع است، قاضی شرع نمی تواند در اعمال تعزیر صلاحدیدی دچار لغزش و خطای علمی و احتمالا استبداد قضایی گردد. لذا باید در زمان غیبت این قاعده با احتیاط و تسامح بیشتری تفسیر شود ضمن آنکه قضاوت ماذون قطعی اغلب اجتهادی ندارند و حاکم شرع به معنای واقعی نمی باشند. هم چنین اصل قانونی بودن جرم و مجازات با این قاعده و تعارض آشکار دارد. مع الوصف به فرض وجود و حکومت این قاعده جهت ایجاد تعادل و تعامل اجتماع با دستگاه قضایی کیفری و جلوگیری از خود رایی و استبداد احتمالی برخی قضاوت لااقل در محاکم کیفری جنایی در معیت قاضی شرع هیات منصفه را که جملگی نمایندگان خردمندو حزم اندیش جامعه اند ببینیم. کما اینکه پذیرش هیات منصفه در محاکم مطبوعاتی و سیاسی حاضر در دادگاه کیفری استان که برگرفته از نظام روی زمین است همچنین در دادگاه ویژه روحانیت جای شکر باقی است که این بدبینی احتمالی اصحاب شرع تا حد زیادی فروکش کرده.
البته باید پذیرفت که قانون مجازات اسلامی بالخصوص بخش حدود که حاوی تشریفات قاضی رسیدگی و دلایل ویژه جهت اثبات حدود و کیفیت و نوع خاص مجازات است به سختی حضور هیات منصفه مذکور را توجیه می کند چرا که موافقین اجرای حدود جزایی در زمان غیبت ولی او و حتی الامکان در اثبات و اجرای حدود شرعی احتیاط می کند ولی ایشان در صورت اثبات بدون هیچ کم و کاست قائل به اجرا هستند و مسامحه و سهل گیری را روا نمی شمارند. اینجاست که به هیچ وجه حاضر نیستند پس از اثبات و جمع شرایط از اجرای آن سر باز زنند طبیعتا در شکل رسیدگی تعارض آشکار هیات منصفه با حدود الهی را می بینیم ولی به فرض پذیرش نظر مخالفان اجرا در زمان غیبت امام و پذیرش قانون مجازات عمومی و صرفا مجازات های بازدارنده و تعریزی یا به طور نامانوس تقسیم بندی جرایم به خلاف جنحه و جنایت، حضور هیات منصفه را سهل تر می نماید.
این تحقیق که «ضرورت ایجاد هیات منصفه در برخی محاکم کیفری نام دارد حاوی این اهداف و سوالها است:
1- چرا حقوق کشور ما با حفظ واقعیت های شرعی نقش اجتماع در خصوص جرم و پدیده مجرمانه کم رنگ نداند؟
2- چرا باید بر این عقیده بود که اگر فقه صراحتا یا ضمنا در خصوص سیستم های کیفری روز و هیات منصفه نظری نداده و به معنای مخالفت آن رویه ها و هیات منصفه با شرع انور است؟
3- چرا این عقیده وجود دارد که قاضی با حضور هیات منصفه کم شان یا بی شان یا صرفا یک داور قلمداد شود و از آن ابهت و اقتدار خارج گردد؟
4- چرا نباید بر این عقیده باشیم اگر قرار است حاکمیت مقبولیت و جمهوریت یابد و مردم سالار باشد دستگاه قضایی آن به طریق اولی مردمی باشد بالخصوص چرا محاکم کیفری مهم با ؟ جامعه مشورت نکند؟
قبل از این که شروع به گردآوری و نوشتن این تحقیق نمایم بر این خیال بودم به راحتی بتوان جایی برای حضور هیات منصفه در محاکم کیفری ایران بالخصوص جنایی ، نظامی، روحانیت و اطفال متصور بود باری در اثنای مصاحبه ها و مطالعاتم دریافتم این نهاد بسیار پرمطلب و اختلافی است و با یک تحقیق حدود 140 صفحه ای نمی توان به هدف رسید مضافا بر اینکه در مدت گردآوری به این واقعیت ها رسیدم:
از آنجا که محتاطانه و حتی روانشناختی جرمشناسان و حقوقدانان کیفری بر آن واست اطفال و نوجوانان بزهکار نظر به وضعیت خاص و متفاوتشان با سایر بزهکاران نباید در محاکم علنی و طبق عمدمات قانون آئین دادرسی کیفری مورد قضاوت قرار گیرند بلکه می طلبد در فضایی غیر علنی و حتی الامکان غیرقضایی با آئین رسیدگی خاص با تصدی قاضی نه صرفا حقوقدان بلکه دارای یک شخصیت و جایگاه اخلاقی و تاثیرگذاری خاص، و نهایتا مجازات این بزهکاران توام با وعظ و تادیب در مکان مخصوص و کانون آموزش و پرورش ویژه با رویکردی کاملا دوستانه محقق گردد. لذا محاکمه ایشان اعضای هیات منصفه و علنی شدن تخلف ایشان و احتمالا حجل شدن یا تجری این بزهکاران، منطقی نمی نماید.
گفتار سوم:
دلایل مخالفت با حضور هیات منصفه در دادرسی
به دلایل مختلفی با حضور هیات منصفه در دادگاه و دخالت آن در قضاوت، مخالفت شده است مانند این که: رسیدگی قضایی و استقلال قاضی امری است فنی و حضور هیات منصفه مخالف با اصل تخصصی بودن قضاوت و استقلال قاضی است و مفاسدی همچون صدور آرای غیر عادلانه و تحت تاثیر قرار گرفتن از تبعات آن است. (ر. ک: علی آبادی: ص 164: زراعت: ص 79 و پیوندی: ص 206) صدور دو رای متناقض در مورد دو متهم مشابه از سوی هیات منصفه نشان دهنده عدم صلاحیت آنها در رسیدگی قضایی، و شاهدی بر این مدعاست. همچنین از آنجا که هیات منصفه، معمولا حوصله تحمل قضاوت طولانی را ندارند و خواهان کوتاه شدن مدت دادرسی اند، ممکن است در تلاش قاضی برای رسیدن به واقع و صدور حکم مناسب خلل ایجاد کنند (ر. ک : پیوندی: ص 207)
دلایل دیگری نیز، در این زمینه مطرح شده است (برای اطلاع بیشتر ر. ک هاشمی 1281: ص 122) که با اندکی تامل و توجه به فلسفه حضور هیات منصفه، هیچ کدام مانعی جدی برای حضور و اظهار نظر هیات منصفه به شمار نمی آید. وانگهی، با در نظر گرفتن شرایط و ضوابطی، می توان از این گونه پیامدهای منفی کاست.[2] از این رو، از نقل و نقد و بررسی این قبیل ادله صرف نظر کرده و به مهمترین دغدغه، یعنی ناسازگاری هیات منصفه با آموزه های شرع می پردازیم.
مهمترین دلایلی که برای مخالفت با حضور هیات منصفه در دادرسی در اسلامی می توان ارائه کرد، بدین شرح است (ر. ک: زراعت: ص 90)
1- هیات منصفه اگر به عنوان خبره اظهار نظر کنند، قاضی موظف به پذیرش نیست، مگر آن که برای او علم حاصل شود و اگر آن را مشاور بدانیم، باز هم می توان قاضی را ملزم به پذیرش نظر هیات منصفه کرد و در هر صورت، فایده ای بر حضور و اظهارنظر هیات منصفه مترتب نخواهد بود.
2- هیات منصفه در نظامهایی مطرح است که قضات آن در معرض لغزش و ارائه نظرات مغرضانه باشند؛ اما در حقوق اسلام فرض بر عادل بودن قاضی است و چنین بیمی وجود ندارد.
3- در متون فقهی و نصوص دینی نمونه ای سراغ نداریم که از حضور هیات منصفه در دادرسی ها حکایت کند.
4- تشخیص برخی جرایم مثل «قذف» از طریق مطبوعات، نیاز به اطلاعات کافی از ملاکهای شرع و قانون دارد و نمی توان اظهار نظر در مورد آن را به هیاتی واگذار کرد که چنین اطلاعاتی از دست ندارد. به بیان دیگر، تشخیص موضوع جرایم مطبوعاتی و سیاسی همیشه از هیات منصفه ساخته نیست و به همین دلیل، در هر جایی که موضوع به نوعی مرتبط با ملاکهای شرع باشد، نمی توان به نظر هیات منصفه توجه نمود.
5- قاضی در اسلام، فردی مجتهد است و باید استقلال رای داشته باشد و با دخالت هیات منصفه در امر دادرسی، این استقلال از قاضی سلب می شود.
بررسی
از میان دلایل فوق دلیل اول مبتنی بر نظریه استقلال قاضی است و به دلیل پنجم برمی گردد. اما در مورد دلیل دوم گفتنی است، در موضوع بحث، فرض بر آن است که تشخیص از عهده یک نفر خارج است و الا در همه مکتبها سعی بر آن است که شخص قاضی دارای ویژگی هایی باشد که مجری عدالت باشد و اگر مسئله لغزش قاضی مطرح است، اختصاص به نظام و مذهب خاصی ندارد.
دلیل سوم هم کافی نیست و بدیهی است که نداشتن سابقه فقهی دلیل بر عدم مشروعیت نیست، مهم آن است که مصداق موجود، معارض با اصول و مبانی اسلام نباشد، به بیان دیگر در این مورد فقه ساکت است و بر عدم جواز آن نیز اشاره شده است.
در پاسخ دلیل چهارم نیز می توان گفت که توجه به ماهیت جرایم سیاسی مطبوعاتی می تواند اشکال را به کلی مرتفع سازد. جرم مطبوعاتی، طبق تعریف ماده 30 لایحه قانونی مطبوعاتی (مصوب 1334) عبارت است از: «توهین و افترا به وسیله روزنامه یا مجله یا نشریه از لحاظ ارتباط با مقام و یا شغل رسمی یا رویه ای اداری یا اجتماعی و یا سیاسی به شخص یا اشخاص ... «ولی» انتقاد از روش سیاسی و اداری به وسیله روزنامه، مجله یا نشریه، نسبت به مسئولان و متصدیان امور دولتی و اشخاص نامبرده در ماده 22 از از لحاظ مصالح عمومی صورت می گیرد. جرم محسوب نمی شود.»
بنابراین، توهین و افترا و هتک و ... وقتی مربوط به شغل، منصب با مدیریت سیاسی یا رویه اداری باشد، جرم مطبوعاتی است و اگر به خصومت شخصی بین نویسنده و متضرر برگردد (و مسئله صبغه سیاسی و اجتماعی نداشته باشد) جرم مطبوعاتی نخواهد بود تا مسئله حضور هیات منصفه و اشکال یاد شده مطرح شود (ر.ک : معتمدنژاد، ص 117) همچنین در جرم سیاسی لازم است انگیزه متهم، منفعت طلبی نبوده و بر آرمانهای انسانی و نوع دوستانه و بهبود و اصلاح جامعه متکی باشد (ر.ک: هاشمی، 1375:ص 543) که در این صورت، با اشکال یاد شده مواجه نخواهد بود.
در تقریر این دلیل می توان گفت: از نظر اسلام، لازم است قاضی مجتعهد جامع شرایط باشد و چنانکه در جای خود ثابت است، مجتهد حق تقلید ندارد، به همین دلیل، نمی تواند دخالت دیگران رادرامور قضایی بپذیرد، به بیان دیگر، استقلال در رای برای قاضی، یک تکلیف واجد و شرعی است؛ نه یک حق که بتواند از آن گذشت نماید (زیدان:ص 72) و به بیان سوم، همچنان که مجتهد در صدور فتوا ملزم است بر اساس اصول و مبانی پذیرفته شده و بدون دخالت دیگران فتوا صادر نماید، صدور حکم از طرف قاضی هم یک نوع بیان حکم شرعی است، منتها بر وجه الزام و در این جا هم هیچ گونه دخالتی پذیرفتنی نیست. (همان: ص 71)
اهمیت حکم قاضی در اسلام به حدی است که حتی اگر مخالف علم تفصیلی هم باشد لازم است به عنوان حجت شرعی بدان عمل شود. مستند این سخن، قضاوت امیر المومنین علی (ع) در مورد شخصی است که از کسی دو دینار و از دیگری یک دینار به امانت می گیرد و یک دینار از سه دینار امانتی از بین می رود که حضرت فرمود: صاحب دو دینار، یکی از دینارهای موجود را برداشته و دیگری بین آن دو تقسیم می گردد؛ با آن که دینار تقسیم شده قطعا مالی یکی از آن دو است، نه این که بین آنها مشترک باشد (صدوق: ص 10 و برای اطلاع بیشتر در مورد تاثیرحکم قاضی بر واقع ر. ک زیدان، صص 429-433).
به همین دلیل، فقها با استناد به روایات ملتزم شده اند که کسی جز امام یا نایب وی حق حکم ندارد (حر عاملی: ص 6-9) و قاضی هم، که در صورت مجتهد جامع شرایط بودن، نایب امام تلقی می شود، حق ندارد مبنای نظر خویش را نظر مردم قرار دهد؛ (همان ص 158) چرا که قاضی ملزم به بیان حکم شرعی است و حکم شرعی نمی تواند مبتنی بر آرای دیگران باشد.
اهمیت حکم قاضی وقتی آشکارتر می شود که بدانیم حتی اگر حکم قاضی بر خلاف نظر دیگران باشد، چون طبق اجتهاد خود فتوا داده است،عمل به آن برای خود و دیگران واجب است، مگر آن که مخالف نص یا اجماع معتبر شرعی باشد. (طوسی ص 90)
با این بیان، روشن می شود که در فقه قضایی اسلام، تنها قاضی منصوب و رسمی دادگاه است که می تواند هم بزهکار بودن یا بزهکار نبودن متهم را تشخیص دهد و هم استحقاق یا عدم استحقاق وی برای برخوردار شدن از مجازات را معین و حکم مناسب را در مورد وی صادر نماید و در این زمینه، هیچ نقشی برای شخص یا هیات یا سازمان دیگری در کنار قاضی وجود نخواهد داشت.
دانلود مقاله بررسی جامع سینما
| دسته بندی | هنر و گرافیک |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 39 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 41 |
مقاله بررسی جامع سینما در 41 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
پیشگفتار.................................................................................................................. 4
مقدمه....................................................................................................................... 7
پیشگفتار:
این تحقیق برای واحد تاریخ سینما (2) دانشکده سینما وتئاتر دانشگاه هنر نوشته شده است. یکی از دغدغه های همیشگی دوستداران سینما مطلع شدن ودنبال کردن راه هایی است که سینما از بدو تولد در نقاط مختلف جهان رفت وتحولاتی است که دچارش شد. یکی از این سرزمین ها که از تاریخ سینمای قابل توجهی برخوردار است کشور هلند است ودر این تحقیق به مطالعه سرگذشت سینما در این سرزمین می پردازیم.
متاسفانه به دلیل عدم پرداخت کافی به این موضوع به خصوص در کشور ما منابع ومواخذ کافی برای پرداختن به این موضوع وجود نداشت وهم چنین به دلیل ضیق وقت امکان بررسی بیشتر در این زمینه میسر نشد. از این جهت در این تحقیق کوتاه نواقص وکمبودهایی وجود دارد.
با توجه به منابع ومرجوعات موجود این تحقیق در چندین بخش تنظیم شده است.بخش اول درباره سرزمین هلند بخش دوم نگاهی به سینمای هلند و بخش سوم نهادها و موسساتی که در این سرزمین در زمینه سینما فعالیت می کنند.
در این تحقیق به منابع مکتوبی مراجعه شده در آخر به آن ها به تفضیل اشاره خواهد شد. عبارات یا واژه هایی که احتمال می رود خواننده با آنها ناآشنا باشد در پاورقی صفحه ها تعریف شده وهمچنین به نقل قول ها وتعاریف به طور جامع پرداخته شده است.
امیدواریم بتوانیم در این چند صفحه کوتاه به طور مناسب به این موضوع پرداخته باشیم و تلاشمان در این باره نتیجه مطلوبی داشته باشد.
سینما یک وسیلة ارتباط جمعی سرگرم کننده ای است که همانند مطبوعات مصور ، گرامافون، رادیو و تلویزیون ، ساخت امروزی آن بر تکنولوژی گسترده ای که در قرن بیستم متولد شده است استوار می باشد گر چه پیدایش و رشد مراحل سینمای امروز پیشینه در تلاش مخترعین، مهندسین ، دانشمندان ،صنعتگران و هنرمندان سال های سده ی پیش دارد ،اما آن چه ما امروز به عنوان سینما می شناسیم ، همزمان با آغاز قرن بیستم حضور فعال خود را اعلام می دارد و تکامل آن موازی با پیشرفت های فنی هشتاد و چند سال گذشته پیش می رود . برخلاف سایر رسانه های تولید و توزیع پیام ، سینما حامل شیوه نوینی از تجربیات دراماتیک است رابطة متقابل میان نیازهای خلاقة هنرمند و استفاده از آن منابع تکنولوژیک است که در دسترس وی قرار دارد. تکوین تکنولوژی سینما مفهومی فراتر از صرفاً توسعه ی مراحل عملی داشته است . این تکوین همیشه گونه ای مشارکت همراه با تعارض ، برای هنرمند خلاق به همراه آورده است. این خاصیت را هنگامی که نوآوری علمی سال های دهه 1890 به رسانه های مردمی امروزی بدل می شود بهتر و سریع تر ملاحظه می نماییم .
مقدمه
سینما از بدو تولد به سرعت در سرزمین های متعدد ومختلفی گسترش یافت وطبق ویژگی ها و خصیصه های این سرزمین ها دچار تحولات وپیشرفت هایی شد که از طرفی مهم واز جهت دیگر جالب و خواندنی هستند.
سینما مانند هر هنری به هر سرزمینی که رفت جزئی از آن شد و یک شخصیت پیدا کرد. اینگونه سینما شد یک سرزمین ، یک ملت.
سینمای هر کشور راه درازی را طی کرده راهی که در آن متولد شده شکل گرفته، بزرگ شده ،تغییر کرده وروح گرفته است .سینمای کشور هلند هم تاریخ بزرگی دارد.سینمایی که بسیار تحت تاثیر حوادث سیاسی وا جتماعی وعوامل فرهنگی بوده است. سینمایی که مانند دوچشم به تمام تاریخ این سرزمین چشم دوخته و آن را ثبت کرده است.
همیشه تاثیر پذیرترین رسانه هر سرزمین ،سینماست ودقیقا به همین دلیل است که شیوه فیلمسازی ونوع آنها در هر نقطه از جهان منحصر به فرد است. در سرزمین سینمای داستانی رونق دارد و در جای دیگر مستند وانواع دیگر.
به هر حال تحول جزء‌جدایی ناپذیر سینماست و در همین مسیر است که کامل وپخته می‌شود. سینمایی که تاریخ بزرگی دارد حرفهایی بیشتری هم برای زدن دارد.
تاریخچه سینما
آن چه اصطلاحاً «تاریخ اولیه سینما »خوانده می شود ماجرایی جالب است. از نظر متنی ، نقطه آغاز را می توان در سال های نخستین قرن نوزدهم پیدا کرد. مجموعه ای عکس با توالی سـریع به بیننده نشان داده می شد و خصوصیت چشم آدمی که آن را «تداوم دید» می خوانیم باعث می گردید که این عکس ها نیز به مثابة تصویری مجزا و مستقل ، بلکه مجموعه ای متحرک و با حالات متغیر دیده شوند . اگر این تصاویر به صورت پیوسته ، مراحل تحول و تغییر یک حرکت خاص را بیان دارند. در نهایت مجموعة این تصاویر یک حرکت مداوم را ارایه خواهند داد. در دوره ای که از حوالی سال های 1835 آغاز می گردد. ابزار علمی متعددی براین اساس ساخته شدند و با بهره گیری از این ابزار علمی، گام هایی در جهت نمایش حرکت برداشته شد. مجموعه ای از ده یا دوازده نقاشی که نمایانگر توالی مراحل ساده یک حرکت ، هم چون بالا و پایین جهیدن یک دلقک یا جست و خیز کودکی بود، به سرعت و یکی پس از دیگری با کمک چند روزنة کوچـک یا مجـموعه ای آینه ، شـکل حرکت را نمایش می دادند.
«سینمای اولیه» :
با نگاهی به گذشته ،امروزه تعریف اصول عملی و مشخصات دستگاه سینما توگراف یا وسیلة ثبت تصویر ، به طور ساده و خلاصه این گونه بیان می شود که:یک دوربین از حرکت موضوع در صحنه،مجموعه عکس های ثابتی را بر روی نوار شفاف فیلم حساس عکاسی ثب می کند و یک پروژکتور یا دستگاه نمایش ، تصویر بزرگ شدة همین مجموعه عکس ها را در سالنی تاریک بر روی پرده منتقل می سازد تا تصویری از حرکت موضوع در صحنه ظاهر شود. اما سرعت عبور فیلم حساس در داخل دوربین و از مقابل دریچة نور و شتاب فیلم ظاهر شده در داخل دستگاه نمایش ، خود مسئله مهمی است.
از همان ابتدای کار مشخص گردید که برای ارایه تصویری از یک حرکت مداوم و طبیعی ، عبور حداقل 12 تصویر در هر ثانیه از مقابل دریچة نور دستگاه نمایش ، منطقی و ضروری است. سال های نخستین دهة 1900 شاهد تکوین سینما به مثابه صنعتی بود که بر مبنای اول فنی توافق شده بین المللی، زمینه های نوعی تلاش برای ایجاد یک وسیلة سرگرمی را در جهان فراهم ساخته بود. در تولید نخستین تصاویر متحرک (سینمای اولیه)، دوربین در یک موقعیت ثابت ،نگاهی گذرا ، سریع و اجمالی به صحنه داشت . به تدریج همان صحنه از چندین نظرگاه مختلف و از زوایای متفاوتی فیلم برداری شد. و سکانس ها یا واحدهای زمانی طولانی تری بر روی فیلم ثبت گردید. بر اساس این تجربة مفید ،تکنیک بیان سینمائی یا دراماتیک ، با استفاده از بازیگران تولد یافت . واقعه ای در یک واحد زمانی مشخص و در مکانی معین رخ می داد، هنرپیشگان وقایع داستان را بازسازی می کردند و دوربین از زوایای مختلف به ثبت صحنه ها مشغول بود.
«مجموعه واژه‌های سینمائی متداول»:
آرتیست Artiste- Artist.
در لغت بمعنی هنرمند و کسی است که در رشته‌ای از هنرهای عالی یا مستظرفه مهارت دارد. بطور کلی به نقاش و در جهان سینما به بازیگر اطلاق می‌شود.
استودیو Stodio.
محل و کارگاه تهیه فیلم که صحنه‌های داخلی آنرا در دکورهائی که در آنجا بسته شده فیلمبرداری می‌کنند و بعلاوه مجهز به وسایل لازمه برای تهیه و عرضه فیلم است.
آکتریس Actrice- Actress.
هنرپیشه زن.
آکتور Acteor- Actor.
هنرپیشه مرد.
آکسیون Action.
در لغت بمعنی عمل است و در سینما به اعمال، جنبش‌ها و اتفاقاتی که غالباً پدید آورنده حوادث است اطلاق می‌گردد.
پرسوناژ Personnage- Personage.
یک فرد یا شخصیت در سناریو و بطریق اولی در فیلم. هر هنرپیشه در فیلم در نقش یک پرسوناژ یا در مواقع استثنایی در نقش دو یا چند پرسوناژ ظاهر می‌شود.
پلان Plan- Shot.
یک صحنه ساکن یا متحرک که بدون انقطاع فیلمبرداری شده باشد.
تراژدی Tragedie- Tragedy.
چه در سینما و چه در تئاتر به نمایشات تأثرآور و رقت‌انگیز که حوادث فجیع را می‌نمایاند اطلاق می‌گردد. نمایشات تراژیک غالباً با مرگ قهرمان داستان پایان می‌پذیرد. تراژدی را به فارسی شاید بتوان فاجعه ترجمه کرد.
درام Drame- Drama.
در تئاتر و سینما عبارت از نمایشی است که از زندگی عادی برداشته شده و مثل زندگی عادی ممکن است درآن هم خنده و هم شادی وجود داشته باشد. درام بهترین نوع داستان برای فیلم‌های سینما است.
دکوپاژ Decoupage- Continuity.
تعیین دقیق پلات‌ها و مشخصات آنها از قبیل فاصله با موضوع، انتخاب کادر و زاویه رویت و نوع ذره‌بین دوربین فیلمبرداری تعیین هر سکانس و حرکات دوربین و تغییر مکان هنرپیشه و غیره در مقابل سناریو و دیالوگ آن- دکوپاژ را می‌توان به اختصار تنظیم و ترتیب دادن سناریو برای فیلمبرداری تعریف کرد.
دانلود مقاله بررسی جامع خراسان
| دسته بندی | جغرافیا |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 27 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 45 |
مقاله بررسی جامع خراسان در 45 صفحه ورد قابل ویرایش
ویژگیهای طبیعی
موقعیت و وسعت
استان خراسان وسیعترین استان کشور می‌باشد که در مختصات جغرا فیایی 30 درجه 21دقیقه تا 38 درجه و 17 دقیقه عرض شمالی و 55 درجه و 28 دقیقه تا 61 درجه و 14 دقیقه طول شرقی گسترش یافته است . وسعت این استان 248000 کیلومتر مربع و تقریباً 65% مساحت ایران را به خود اختصاص داده است . استان خراسان از شمال و شمال شرقی به ترکمنستان، از شرق به افغانستان، از جنوب به استانهای سیستان و بلوچستان و کرمان، از غرب شمال غرب به استانهای یزد، اصفهان، سمنان و گلستان محدود می‌شود. استان خراسان با ترکمنستان 700 کیلومتر و با افغانستان 419 کیلومتر مرز مشترک دارد.
اقلیم (آب و هوا)
در استان خراسان به دلیل گستردگی، اقلیم های متفاوتی را می‌توان مشاهده کرد. بر اساس مطالعات انجام گرفته چهار نوع اقلیم کلی در استان خراسان به شرح زیر وجود دارد:
-آب وهوای سرد استپی: این نوع اقلیم در نواحی مرتفع استان (ارتفاعات آلاداغ و بینالود)مشاهده می‌شود.
-آب وهوای مدیترانه ای: این نوع اقلیم بیشتر در مناطق بجنورد، قوچان، شیروان، نواحی جنوبی بینالود، ارتفاعات کپه داغ، هزار مسجد و قسمتی از مشهد وجود دارد.
- آب وهوای نیمه بیابانی ملایم: این نوع اقلیم معمولاً در نواحی شمالی خراسان مرکزی و نواحی جنوبی دیده می‌شود که مهمترین ویژگی آن تغییر در درجه حرارت است.
- آب و هوای گرم وخشک بیابانی: این نوع اقلیم بیشتر در نواحی جنوبی استان خراسان دیده می‌شود و 50 درصد از مساحت استان خراسان را به خود اختصاص داده است.
به طور کلی دلیل اصلی تغییرات آب و هوایی استان خراسان وجود جریان های هوای مختلفی است که از غرب،شمال غرب وشمال شرق وارد استان می‌شوند این جریان های هوا شامل موارد زیر می‌باشد:
- جریان پرفشار سیبری: این توده هوا از اواخر فصل پائیز تا اوایل فصل بهار از شمال شرق وارد کشور می‌شود وشمال استان خراسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد وبه شدت دما را پائین می‌آورد و باعث ریزش برف می‌شود.
- جریان مدیترانه ای: این توده هوا مناطق شمالی و قسمتی از شمال غرب خراسان را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. به طور کلی منشاء این جریان اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه است. این توده هوا دارای رطوبت بسیار زیاد می‌باشد و اکثر بارش های غرب استان ناشی از این توده هوا است.
- توده هوای بیابانی: منشاء این توده هوا کویر عربستان می‌باشد که نقش مهمی در افزایش دمای استان دارد. توده هوای بیابانی نه دلیل فقر رطوبت هیچ گونه بارندگی در استان ایجاد نمی‌کند و معمولاً با گرد و غبار همراه می‌باشد.
میزان نزولات جوی در استان خراسان متفاوت می‌باشد. در شمال غرب . شمال استان نزولات جوی به مراتب بیشتر از جنوب است. به طوری که میزان نزولات جوی در حوضه آبریز اترک به 800 میلیمتر در سال و در ایستگاه فردوس به کمتر از 30 میلیمتر می‌رسد. بر اساس مطالعات انجام شده در سه ماه اسفند، فروردین و اردیبهشت بیشترین نزولات جوی را در استان خراسان داریم و معمولاً در ارتفاعات بیش از 2000 متر به خصوص در شمال استان، نزولات بصورت برف است.
بدلیل موقعیت خاص جغرافیایی استان خراسان، بادهای گوناگونی نیز آن را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند، که مهمترین آن بادهای شمال و شمال شرقی، بادهای غربی،بادهای جنوبی و کویری، بادهای 120 روزه و...است.
منابع آب
استان خراسان را می‌توان با توجه به شرایط هیدرولژیکی به 6 حوضه آبریز تقسیم کرد. هر یک از این حوضه ها دارای رفتار و شرایط هیدرولوژی خاص خود می‌باشند، که با حوضه مجاور تفاوت دارد. این 6 حوضه آبریز عبارتند از:
1 – حوضه آبریز رودخانه اترک 2 – حوضه آبریز کویر قره قوم
3 – حوضه آبریز کویر مرکزی ایران 4- حوضه آبریز کویر نم
5 – حوضه آبریز نمک زارهای شرق استان 6- حوضه آبریز کویر لوت
در ادامه به توضیح مختصر هر کدام از این حوضه های آبریز می‌پردازیم:
حوضه آبریز رودخانه اترک
آبهای سطحی این حوضه شامل رودخانه متعددی است که در زیر به مهمترین آنها اشاره می‌شود:
- رودخانه مادرسو: این رودخانه از ارتفاعات کوه «کورخود» سرچشمه میگیرد و پس از عبور از مرکز دشت به جنگل گلستان می‌ریزد، این رودخانه در حواشی روستای چشمه خان جریان دارد.
- رودخانه اترک علیا: این رودخانه از نه هم پیوستن تعدادی سر شاخه و مسیلها به وجود می‌آید که از شرق به غرب و در موازات ارتفاعات حاشیه دشت، جریان می‌یابد. وسعت حوضه آبریز این رودخانه بالغ بر 5835 کیلومتر مربع بوده که متوسط حجم سالانه آب این رودخانه تا محل خروجی دشت حدود 75 میلیون متر مکعب گزارش شده است.
- رودخانه تبرک: این رودخانه از ارتفاعات « الله اکبر » سرچشمه میگیرد و پس از عبور از دره های آهکی به دشت قوچان وارد می‌شود. وسعت حوضه آبریز این رودخانه 560 کیلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود میلیون متر مکعب است.
- رودخانه چناران: این رودخانه به رودخانه فیروزه می‌ریزد. وسعت حوضه آبریز آن 1434 کیلومتر مربع و متوسط حجم سالانه جریان آب در آن 14 میلیون متر مکعب است.
- رودخانه فیروزه: این رودخانه از ارتفاعات جنوب غرب دشت بجنورد سر چشمه میگیرد و پس از وارد شدن رودخانه چناران به آن به رودخانه اترک می‌ریزد. وسعت حوضه آبریز آن 208 کیلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود 19 میلیون متر مکعب است.
- رودخانه اترک: مهمترین جریان سطحی این حوضه آبریز، رودخانه اترک است که متوسط حجم جریان سالانه در این رودخانه 350 میلیون متر مکعب می‌باشد. منشاء اصلی این رودخانه چشمه های کارستی است.
- رودخانه قره چای: این رودخانه از ارتفاعات کوههای شمال شیروان شروع می‌شود و در حواشی روستای نجف آباد به اترک می‌ریزد. وسعت حوضه آبریز این رودخانه تا محل ورود به اترک 1900 کیلومتر مربع می‌باشد.
- رودخانه دربند: این رودخانه از ارتفاعات کوه « کورخود » سرچشمه میگیرد و پس از عبور از دشت در محل « پیش قلعه »به اترک می‌ریزد. وسعت حوضه آبریز این رودخانه 1023 کیلومتر مربع و متوسط حجم سالانه آب آن حدود 9 میلیون متر مکعب اندازهگیری شده است.
از دیگر رودخانه‌های این حوضه می‌توان به رودخانه‌های درکش، سومبار،چندیر،خرتوت، شیرین دره و...اشاره کرد.
محیط زیست
دریاچه بزنگان
این دریاچه، تنها دریاچه استان خراسان می‌باشد که در جنوب رشته ارتفاعات هزار مسجد و در فاصله 140 کیلومتر جاده مشهد- سرخس قرار گرفته است. وسعت این دریاچه 80 هکتار و حداکثر عمق آن 12 متر است. آب این دریاچه از طریق ریزش‌های جوی و چشمه‌های منطقه تأمین می‌گردد. این دریاچه محل پرورش ماهی قزل‌آلا است. دریاچه بزنگان در طول جغرافیایی 69 درجه و 20 دقیقه و عرض جغرافیایی 36 درجه و 19 دقیقه قرار دارد، ارتفاع آن از سطح دریای آزاد 102 متر می‌باشد. این دریاچه از شرق به «کال شورلق»، از جنوب کوه «بی‌بی»، از غرب به «کال اولنگ» و از شمال به زمین‌های کشاورزی محدود می‌شود.
پارک ملی تندوره
این پارک در شمال شرقی استان خراسان، نزدیک مرز ایران و ترکمنستان و 250 کیلومتری شهرستان مشهد، در جنوب غربی شهرستان در گز، واقع شده است. مساحت پارک 37 هزار هکتار و به لحاظ پوشش گیاهی بسیار غنی می‌باشد. مهمترین حیواناتی که در این پارک زندگی می‌کنند عبارتند از: قوچ، میش، و اوریال این منطقه دارای جنگلهای تنک سروکوهی است.
منطقه حفاظت شده ساریگل
این منطقه در جنوب شرقی شهرستان اسفراین با وضعیت کوهستانی، تپه ماهوری و صخره‌ای قرار گرفته است. مساحت کل منطقه 28 هزار هکتار می‌باشد و دارای تنوع درختی از جمله سروکوهی، کرکو، بیدوحشی، زالزالک، سیاه‌دانه، انواع غلات و نعناعیان است. از مهمترین حیوانات منطقه می‌توان به قوچ و میش اشاره کرد.
منطقه حفاظت شده قرخود
این منطقه در منتهی الیه استان خراسان و در غرب شهرستان بجنورد قرار دارد. وضعیت منطقه تپه ماهوری، کوهستانی، صخره‌ای همراه با شیب تند می‌باشد. مساحت کل این منطقه 35000 هکتار است. وضعیت پوشش گیاهی منطقه با توجه به وجود دام و تعدادی روستا در داخل منطقه دارای پوشش مرتعی درجه یک نیست. ولی با این حال در بین گیاهان علفی و مرتعی گیاهان خوبی به چشم می‌خورد.
منطقه حفاظت شده سالوگ
این منطقه در غرب شهرستان اسفراین قرار دارد. وضعیت منطقه کلاً دشتی و کوهستانی است و مساحت آن 16000 هکتار می‌باشد. پوشش گیاهی منطقه نسبتاً خوب و در ارتفاعات درختان ارس، زرشک، کوکو، زالزالک، بادام و بید وجود دارد. دردامنه و دشت‌های آن انواع گون‌ها، گرامینه‌ها و گیاهان یک ساله مرتعی به چشم می‌خورد. در بین پوشش گیاهی منطقه گیاهان علوفه‌ای خوبی نیز وجود دارد.
پناهگاه حیات‌وحش میاندشت
این منطقه درجنوب غربی شهرستان بجنورد و در بخش جاجرم قرار گرفته است که منطقه‌ای کویری و بیابانی است. مساحت منطقه 5600 هکتار می‌باشد. پوشش گیاهی ناحیه با توجه به وجود دام و کمبود آب غنی نبوده و درصد بالایی ندارد. در ارتفاعات بالای منطقه گیاهانی نظیر استراسگالوس و گیاهان خارپشتی نظیر آکانتوفیلوم و آکانتولیمون جلب توجه می‌نماید. در بین پوشش منطقه می‌توان به گیاهان علوفه‌ای اشاره کرد که برای چرای دامها از آن استفاده می‌شود.
ویژگیهای انسانی
تاریخچه
واژه خراسان در فارسی باستان نیامده است، ولی نام شهرها و آبادیهایی که هر کدام جزئی از خراسان گذشته یا کنونی بوده و هستند بارها در کتیبه‌های مختلف آمده است. خراسان در فارسی میانه یکی از چهار مرز یا منطقه ایران و همان مرز شرقی است، یا در کتاب شهرستانهای ایران، نخستین ناحیه‌ای که نام برده می‌شود، خراسان است. در نوشته و آثار سعدی نیز واژه خراسان به همان معنای «خاور» به کار رفته است که گونه نوشتاری آن به صورت زیر می‌باشد.
Xwrsnqyrn/Xuiwersane: Xursan Riran; Xwrsn: Xursan Xwyrsny, Xoyr: Xursngyrs,n.
به طور کلی واژه خراسان به معنای «خاور» یعنی «سویی» است که از خورشید می‌باشد. این واژه ترکیبی است از «خور» به معنی خورشید و «اسان» به معنی آمدن و مجموعه ترکیب آن به معنی «جایی است که از آن، خورشید برمی‌آید». به هر حال واژه خراسان به معنی «محل طلوع خورشید» است. خراسان پیش از اسلام جزء ساتراپی «پرثوه» بوده که در کتیبه داریوش بزرگ در بیستون و در کتیبه‌های هخامنشی آمده است که در آغاز تاریخ ایران باستان مادها را به سوی خود کشانده است.
در دوران ساسانیان خراسان به عنوان یکی از استانهای مهم ایرانشهر بوده است. به طور کلی در روزگار ساسانیان خراسان حدود چهار مرزبان‌نشین را شامل می‌شده که از دروازه دریای مازندران نزدیک روی آغاز می‌شده است و از کوهای البرز و اترک گشذته و تا درگز ادامه می‌یافت. سپس از بیابان تجن و مرو به جیحون و پامیر می‌رسید و از آنجا تا هندوکس ادامه می‌یافت. از این نقطه نیز به طرف غرب در امتداد رشته کوه هندوکش به جنوب متوجه شده و از ناحیه هرات، کاشمر و خواف می‌گذشته و دوباره به دروازه دریای مازندران می‌پیوست.
دانلود مقاله بررسی جامع آهن
| دسته بندی | مواد و متالوژی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 13 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 12 |
مقاله بررسی جامع آهن در 12 صفحه ورد قابل ویرایش
تاریخچه:
قدمت استفاده بشر از آهن به ماقبل تاریخ برمی گردد. کشف ابزارهای فلزی، سلاح های جنگی و لوازم زینتی- که به وسیلة انسانهای ماقبل تاریخ مورد استفاده بوده است- دلیل این مدعاست.
تصور بر این است که اولین نوع آهنی را که انسان استفاده کرده است منبع شهاب سنگی داشته است زیرا بابلیان و آشوریان آهن را پارزیلو، سومریان و کلدانیان آن را بارسا، عبریان آن را بارزل و مصریان آن را با- ان- پت می نامیدند که همة این لغات به معنی فلز بهشتی به کار رفته است که بیانگر ریشة شهاب سنگی این فلز است. بشر اولیه علاوه بر منبع شهاب سنگی، آهن را به صورت خالص و نیز بعدها از احیای سنگ آهن تولید و استفاده نموده است از آن جایی که دو منبع اولی کمبود و نایاب بودند، روش سوم یعنی: احیای سنگ آهن توسعه و گسترش یافت، ولی دقیقاً مشخص نیست که در چه تاریخی انسان، آهن را از سنگ معدن به دست آورده است. همچنین اشیایی از جنس طلا، نقره، مس و برخی فلزات دیگر کشف شده اند که در حد بسیار اعلا و خالص بوده اند. طلا و نقره به دلیل نرمی برای ساخت ابزار جنگی و وسایل معمولی نامناسب بوده اند، از این رو از آنها برای ساخت ظروف و لوازم زینتی استفاده می شده است. باستان شناسان معتقدند که انسان قبل از کشف آهن به استخراج مس کاملاً آشنا بوده است و از مخلوط (آلیاژ) مس و قلع (برنز) و مس و روی (برنج) آلیاژهایی با کاربردهای وسیع به دست می‌آورده، آنها را در کوره های موجود ذوب و لوازم مختلف می ساخته است.
استخراج و تصفیه آهن:
بخش اعظم میلیونها تن آهن و فولادی که روزانه در جهان تولید می شود به مصرف ساختمانی می رسد که به شکلهای مختلف از قبیل تیرآهن، نبش، ناودانی، سپری، تسمه، ورق، لوله میلگرد، ریل و دیگر پروفیلهای ساختمانی عرضه می شود. فولاد آهن را از احیای اکسید آهن به دست می آورند.
شمش ریزی:
مقدار عمدة فولادهای تولیدی به روش های متعدد عمدتاً به روش ریخته گری مداوم به شمش تبدیل، که متعاقباً به روش نورد به مقاطع تجارتی تبدیل می شود. اندازه و شکل شمشهای فولادی به محصولاتی که باید تولید شود بستگی دارد. برای تولید تیرآهن، میلگرد و امثال آن، مقطع شمش مربع است. اما برای تولید ورق یا تسمه مقطع شمش مستطیلی است. در فرآیند نورد طول شمش افزایش و ضخامت آن کاهش می یابد، اما عرض آن به دلیل محدودیت حاصل از غلتکهای نورد چندان تفاوتی نمی کند؛ مگر این که در جهت عرض نورد شود.
تولید محصولات نیمه ساخته:
شمشها در مراحل متعدد نورد به محصولات نیمه ساخته (مقاطع ساختمانی) از قبیل تیرآهن استاندارد، تیرآهن بال پهن ریل و غیره تبدیل می شوند.
مقاطع فولادهای ساختمانی:
مقاطع فولادهای ساختمانی معمولاً با یک حرف که بیانگر مقطع و دو عدد (برای نبش سه عدد) است، مشخص می شوند. عدد اول، عمق مقطع بر حسب اینچ یا میلیمتر و عدد دوم وزن مقطع در واحد طول برحسب پوند در هر فوت یا کیلوگرم در هر متر است؛ برای مثال 87*14w مقطعی بال پهن، با عمق 14 اینچ و وزن 87 پوند در هر فوت است. مقطع نیز نبش با دو ساق مساوی با طول 8 اینچ و ضخامت یک دوم اینچ است که آن را به صورت نیز مشخص می کنند. در شکل برخی مقاطع نوردی نشان داده شده است.
لوله چدنی:
لولة چدنی، به دلیل دیوارة ضخیم و مقاومت ذاتی بالا در برابر خوردگی، عمر نسبتاً طولانی دارند و از این لوله ها برای توزیع آب، گاز، مایعات و فاضلاب شهری یا صنعتی به صورت زیرزمینی یا روکار استفاده می شود. این لوله ها به گونه ای طراحی و ساخته می شوند که بتوانند نیروهای وارده را که شامل موارد زیر است تحمل کنند.
- فشار کاری (فشار طراحی)
- ضربه های حاصل از موج سیال حدود kpa 690 (psi100)
- فشار حاصل از خاکریزی گودال
- فشار حاصل از عبور و مرور وسائط نقلیه (ترافیک)
برای تولید این لوله ها از دو نوع چدن، چدن خاکستری و چدن داکتایل استفاده می شود.
قطر لوله هایی که از چدن خاکستری تولید می شوند 3 تا 24 اینچ و طول 18 تا 20 فوت (5/5 تا 6 متر) است. این لوله ها با لایه ای از قیر به ضخامت 25% میلیمتر (1 mil) در سطح خارجی و پوشش سیمانی یا قیر در سطح داخلی به بازار عرضه می شود.
لوله چدنی داکتایل (نشکن)
امروزه لوله های چدن داکتایل جای لوله های چدن خاکستری را گرفته اند. این لوله ها در اندازه های استاندارد به قطرهای 3 تا 5 اینچ تولید می شوند علیرغم چدن خاکستری، چدن داکتایل تنش تسلیم معینی دارد و براساس حداقل خواص مکانیکی درجه بندی می شود.
لوله چدنی لوله ای است که بیشترین مصرف را دارد. این لوله به دلیل قابلیت ماشینکاری به سهولت بریده شده و رزوه می شود این لوله قبل از استفاده تحت آزمایشات مختلفی از قبیل کشش، ضربه، فشار هیدرواستاتیکی، تعیین ترکیب شیمیایی قرار می گیرند. برای اتصال این لوله ها از روشهای مختلف منجمله استفاده از پشم سرب، ترکیبات گوگرد، سیمان پرتلند، ریخته گری سرب+ کنف و اتصالات چدنی مختلف رزوه دار و بدون رزوه استفاده می شود.