دانلود مقاله بررسی تاریخ کاریکاتور
| دسته بندی | هنر و گرافیک |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 26 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 35 |
مقاله بررسی تاریخ کاریکاتور در 35 صفحه ورد قابل ویرایش
تاریخ کاریکاتور
نگاهی کوتاه به تاریخ بلند کاریکاتور جهان
محمد عبدعلی
عصر باستان (یونان و رم)
برخی عناصر کاریکاتور درهنر دوران باستان قرون وسطی دیده می شود . البته در هنر این دو دوره، ما کاریکاتور را به شکل خاصی که امروزه مطرح است، نمی بینیم. با این همه استثنائاتی وجوددارند که درخور توجه اند، هرچند این موارد درآثار بعدی رو به تکامل ننهاد. مجسمه کوچک کاریکاتور امپراتور کاراکالا که درموزه اویگون نگهداری می شود، یکی از این استثنائات جالب است . در این مجسمه، امپراطور به شکل آدم کوتوله ای نشان داده شده است که زنبیل به دست درحال توزیع نان است. ازسوی دیگر، هنر کلاسیک یونان و رم از بسیار از عناصر ظاهری کاریکاتور برخوردار است، اما به این همه این آثار فاقد روح اصیل کاریکاتور است. درهنر قرون وسطی عناصر کاریکاتوری طوری با عناصر جدی درهم می آمیزد که تشخیص این دو از هم مشکل است. به طور مثال، شیطان مضحکی که سعی می‌کند ترازو را برای کشیدن ارواح پایین بیاورد، ازجمله آثار مقدس به شمار می رود. این صحنه بخشی ازنمای سرد درکلیسای جامع آتن را تشکیل می‌دهد.
یکی دیگر از نمونه های بارز درهنر یونان باستان، گرایشی است که هنرمندان این دوره درنشان دادن اشکال و گونه های مضحک و بی تناسب نشان می دهند. البته طبق نظر تاریخ نویسان این گرایش عکس العملی نسبت به هنر کلاسیک بوده است. با آن که منظور از خلق این آثار نمایش جنبه ی خنده دار بودن و ضعف موجود انسانی بوده ولی واقعاً نمی توان این آثار راکاریکاتور به حساب آورد. بنابراین، درهنر عصر باستان، عناصری دیده می شود که درپیدایش کاریکاتور موثر بوده اند. این عناصر برخی فراموش شده و برخی جنبه جهانی یافته و در دوران های بعد به ویژه عصر رنسانس درمسیر اصلی هنر اروپا قرار گرفته اند. بهترین نمونه از این عناصر، گرایش هنرمندان به کشیدن انسان به شکل های حیوانی و ترکیب شکل انسان با حیوان است. افسانه حیوانات از دیرینه ترین آثار ادبی است که قدمت آن از مصر باستان تاکنون ادامه داشته است. در پاپیروس های مصری به جا مانده تعدادی ازحیوانات در حال انجام کارهای انسانی نشان داده می شوند. برخی از شکل های مرکب انسان و حیوان برروی سنگ های قیمتی و گوهر آلات دیده می شود. اکنون این اشکال دیگر جنبه احترام آمیز ندارند، بلکه گونه هایی هزل گونه و خیالی به شمار می روند. همچنین دردوره های رم باستان، موضوع آدم های کوتوله به گونه ای مورد علاقه و توجه هنرمندان واقع شده بودکه درحدود چهارپنجم تصاویر و آثار مضحک و خنده دار را شامل می شد. اما این امر به هیچ وجه به این معنی نیست که دنیای کلاسیک کوتوله ها همه ویژگی های هنر مدرن کاریکاتور را دارا بوده است.
باید توجه داشت مقصود هنرمند دردوران باستان از عناصری که امروزه خنده دار و کمیک به نظر می آیند، خلق آثاری درارتباط با زندگی افراد جامعه نبوده است، بلکه این آثار بیشتر جنبه مذهبی، تزئینی و خنده دار داشته اند و فاقد شخصیت قوی و بنیادی بوده اند.
قرون وسطی
پس از دوران هنر روم ویونان باستان، به عصر هنر قرون وسطی می رسیم که شامل آثاری از قرن دهم میلادی به بعد است. دراین صورت پا به عصری می گذاریم که عنصریک پارچه و منحصر به فرد مسیحیت آن را فراگرفته است. دوره ای که موضوعات سنگین و عالی کاملاً با مطالب مضحک و مسخره آمیخته می شود. دراین دوره تجاوز موضوعات مسخره آمیز و ظنز آمیز به حریم هنر مقدس به هرشکلی مردود است. اموری مانند سرستون ها در وزالی که سنگین ترین وقایع کتاب مقدس را با موضوعات خیالی و تفننی ادغام کرده مورد تحریم قرار میگرید. میمونی در حال نواختن ویلن و الاغی که کتابچه نت موسیقی را بین سم های خود درمقابل او گرفته، موضوع یکی از این سرستون هاست. به واقع، با وجود فشارهای زیاد، مذهب قرون وسطی هیچ گاه به طور کامل موفق نشد از ترکیب عناصر سنگین با مطالب خنده دار و مضحک و تفننی جلوگیری نماید.
تصاویر ترکیبی انسان و حیوان درهنر قرون وسطی در هیئت اجنه غالباً ترسناک و جدی هستند و به شکل نیم خدایانی جنگلی ظاهر می شوند. دراین دوران به مراتب بیشتر باعناصر سمبلیک و اشارات ضمنی روبه روییم. سرانجام اختراع چاپ درقرن پانزدهم نقطه تحولی برای ارائه اشکال تمثیلی و کنایه دار می گردد. نخستین کاریکاتورهای سیاسی با اولین چاپ «رقص مرگ» هیجان تازه ای را ایجاد می‌کند. همچنین یک اثر هزل آمیز حکاکی شده برروی چوب به نام «عکس بازی سویسی»(1499) جاه طلبی های سیاسی فرانسه را درایتالیا به نقد می کشد. این اثر، پاپ و امپراطور و پادشاه فرانسه و انگلستان رادرحال بازی وروق نشان می دهد، درحالی که سرباز کوچک سویسی درزیر میز اشیاء به هم ریخته راجمع و جور می‌کند. دراین اثر کنایه به شکلی ارائه شده که برای بیننده امروزی کاملاً به هم ریخته را جمع و جورمی کند. دراین اثر کنایه به شکلی ارائه شده که برای بیننده امروزی کاملاً قابل فهم است. به این ترتیب چاپ سبب بخشیدن جنبه دنیوی و مادی به هنر تمثیلی شد. به علاوه این صنعت توانست برای اولین بار این نوع آثار را از خلوت برخی آدم ها به عرصه ی اجتماع بکشاند و هنر را از آزادی برداشت برخوردار نماید.
مجسمه سازی برجسته برروی سطوح.
فرانسه
گسترش و تکامل کاریکاتور درقرن نوزدهم به دو لیل عمده بود: یکی پیوستن و اتحاد کاریکاتور با روزنامه و دیگری ابداع چاپ سنگی. دراین عصر، دیگر تصاویر طنز آلود و کنایه دار به شکل ورق های جدا و منفرد دیده نمی شود، بلکه آن ها تصاویر روزنامه ها و مجلات هفتگی را به خود اختصاص می دهند. به علاوه ابداع چاپ سنگی در1798 برای طراحان بزرگ و با استعدادی چون دمیه این امکان را فراهم آورد تا از شکل و رنگ که می توانست به مقدار زیاد به سرعت تکثیر شود، بهره ببرند. اکنون این فرانسه است که خط کاریکاتور را مشخص می‌کند نه انگلستان و دراین میان دمیه شاخص ترین کاریکاتوریست اواسط این قرن است .
با این همه کاریکاتوریست های فرانسوی می بایست تا انقلاب ژوئیه 1830که به آن ها آزادی عمل کامل داده شد، صبر می کردند. حکومت لوئی فیلیپ ازنظر بسیاری عصر طلایی طنزترسیمی بود. مطبوعات تا مدت زیادی از آزادی کامل برخودار بودند، هرچند دمیه به خاطر نشان دادن لویی فیلیپ به شکل آدم غول مانندی که درخوردن و آشامیدن افراط می‌کند درطرحی به نام «کاریکاتور» د رسال 1832 زندانی شد. اما پس ازآنکه از 1835 قوانین سانسور به اشاره صریح افراد و موسسات خاص را ممنوع کرد، کاریکاتور از لحاظ جنبه سیاسی محدودتر اما زیرک تر و لطیف تر شد. دیمه به هرماه ناشر جسورش شارل فیلیون که خود نیز کاریکاتوریست بود، رژیم قلابی و فاسد لویی فیلیپ را بی رحمانه آماج حملات خود قرار داد. فیپون تصویر مشهور و متوالی خود را که چهره پادشاه درآن به تدریج تبدیل به گلابی می شود را ابداع نمود. «گلابی» درزبان فرانسه به سربزرگ و چاق و احتمالاً صاحب احمق آن اطلاق می شود. لویی فیلیپ شاه فرانسویان خوانده شد و در 4 نوامبر همان سال «لاکاریکاتور» روزنامه طنز آمیزی که موسس آن شارل فیلپون بود، به چاپ رسید. فیلپون بود به چاپ رسید. فیلپون که به حق پدر کاریکاتور مدرن سیاسی محسوب می شود، در1806 در لیون چشم به جهان گشود. او که یک جمهوری خواه بسیار معتقد بود عازم پاریس شد و چون در فن چاپ سنگی نیز مهارت تام داشت با محافل هنری و هجونگاران پیشرو تماس برقرار کرد. نخستین تصویر طنزآمیز فیلپون که درنشریه اش به چاپ رسید لحن و گرایش این جریده را آشکار ساخت . این نشریه نخستین هفته نامه سیاسی-طنزآمیز به معنای امروزی کلمه بود، چرا که به طور منظم انتشار می یافت و دارای تجزیه ای ثابت بود که گرایش آشکاری داشتند. گفته شده که این نشریه به صحنه جنگ های فیلپون با فیلیپ تبدیل شده بود.
فیلپون درشماره 28 آوریل 1831 این نشریه نوشته است: «کاریکاتور پیوسته آئینه وفادار عصر پراستهزای ما، یاس های سیاسی، ادا و اصول و تظاهرات و نمایش های مذهبی، سلطنتی و با میهن پرستانه بوده و هرگز نیز به غیر این نخواهد بود...» قطع امید و آرزو ناکامی ای که براثر شکست حزب پیشرو و پیروزی طرفداران سنت تشدید شده بود، به مرور د رانتشار نشریه «لاکاریکاتور» به روشنی آشکار می شد. هنگامی که تصویر، «درازگوشی حامل اشیای متبرک» درشماره 58 این نشریه انتشار یافت، فیپلون به سومین محاکمه خود و توزیع کننده نشریه‌اش به دوازدهمین بار توقیف نشریانش رسیده بودند. فیلپون که تعدد توقیف‌ها و جرایم امانش را بریده بود. به ناچار به توسعه تولید خود پرداخت. او در اول دسامبر 1832،مجله «شاریواری» را بنیان نهاد. او نوشت: پس فردا، نخستین شماره «شایواری» به چاپ می‌رسد… توجه دارید که چه امتیازاتی از رقم بیشمار نقاشی‌هایی که برای ما ارسال خواهد شد، به دست خواهد آمد و انتخاب کارهایی که با جنبه سیاسی نشریه کاریکاتور مناسب‌اند، برای ما تا چه اندازه آسان خواهد بود… به این ترتیب آرمان جدید نشریه به آن اجاره داد تا از دگرگونی‌های سال 1848 جان سالم به در ببرد و با موفقیتی با ثبات‌تر روبه‌رو گردد.
دومیه، گرانویل، تراویه، دکام، شارله، فورد، بوکه، دسپره و دیگران همه از کسانی‌اند که به منظور حمایت از اقدام فیلپون گرد او را گرفتند. همگی این افراد، حتی کم اهمیت‌ترین آنها، مردانی پراستعداد بودند که به ویژه به تعهد سیاسی خود کاملاً آگاهی داشتند. اما به هر حال در این بین دمیه از برجسته‌ترین چهره‌های روزگار خود و پس از آن بود.
دانلود مقاله بررسی استفاده از شبکه های معنایی برای نمایش اطلاعات در یک محیط هوشمند
| دسته بندی | فنی و مهندسی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 12 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 18 |
مقاله بررسی استفاده از شبکه های معنایی برای نمایش اطلاعات در یک محیط هوشمند در 18 صفحه ورد قابل ویرایش
خلاصه :
در ساخت عکس نهایی هوشمند، نمایش اطلاعات برای اتاقهای کپسولی، کاربران، نقش های و سایر اطلاعات، یک مساله اساسی می‌باشند. در این جا ما یک شبکه معنایی به عنوان یک معرفی ( نمایش) ارائه می‌دهیم و توانایی آنرا به عنوان پایه ای برای کار مداومی نمایش می‌دهیم.
مقدمه
چندین سال است که محقق در مورد مکانهای هوشمند توسعه یافته است. کشف راههای جدید که یک room می تواند با یک یا تعداد بیشتیرن کاربرد عوامل آنهاارتباط داشته باشد. بیشتر کار شامل تعریف بر هم کنش شخص جدید با این مکانها، ساختن سیستم ها برای ردیابی کاربران و ایجاد استفاده های جدید برای الگوریتمهای یادگیری و طراحی مصنوعی می‌باشد.
همچنانکه استفاده از این محیط های هوشمند (IES) گسترش می‌یابد، آنها ، لزوماً مقادیر همواره در حال تولیدی اطلاعات را در مورد کاربرانشان به منظور وفق دادن با خواسته‌های کاربران جمع آوری می کنند. اطلاعات براساس علاقه مندی های کاربران که با آنها در ارتباطند، موقعیت آنها ، web page هایی که آنها ملاقات می‌کند و دیگر جزئیات بیشمار که ممکن است ما هرگز به آنها توجهی نداشته باشد، جمع آوری می شوند. تماماً این اطلاعات لازمه است که جمع آوری می شوند و برای این ساختاری محیطی، به طوری که IE بتواند سیرع ساخته شود، و تصحیح فرضیات را مبنی بر این که کاربران دوست دارند که چه کاری بعداً انجام میدهند،سازماندهی کند.
در این جا پروژه Room هوشمند، با آغاز به شناسایی چنین اطلاعاتی (KR) نموده ایم، با استفاده از شبکه های معنایی بر پایه نمایش(معرفی). همانطور که این بزرگی ادامه یافت، ما آغاز به کشف برخی مزایای ذاتی درا ین رویکرد نموده ایم:
- افزودن اطلاعات جدید به سیستم بسیار سرراست سات، اغلب بسادگی افزون یک واحد داده جدید وگسترش یک lnik مناسب
تعویض اطلاعات یک کار بسیار موضعی است، به ندرت نیاز به تعویض‌های اساسی برای بخشهای گسترده معرفی می‌باشد. به طور مشابه، اطلاعات بی اعتبار اغلب می توانند با الحاق یا جایگزینی به link های جالب انجام شوند.
استنباط کردن نیز سریع و ترسان است. نتایج موثری برای بازیابی همه link های یک نوع جاری یا برون کیف گره وجود دارد.
اعتقادی بر این است که شبکه های معنایی مناسب ترین معرفی برای گرفتن و در کپسول گذران تعداد بیشمار اطلاعات ورودی به درون محیط هوشمند باشند. در این مقاله، حالتی از انحرافات را بررسی می کنیم که یک IE به نمایش اطلاعات تحمیل می شود و بحث می کنیم که شبکه های معنایی با این الزامات موافقند.
2- کار وابسته
تعداد زیادی مجلات وابسته به گسترش تیمهای زمینه گرا وجود دارند. برای محیط های هوشمند ، Dey، Aboud و Selber یک “Toolkit زمینه” برای آشکارسازی حالت یک room و استفاده رخدادهای ورودی برای راه اندازی تغییراتی در رابطه با کاربردهای حساس به زمینه، ایجاد کرده اند. این Tookit قادر به کرابردهای بر پایه موقعیت است که گروههایی از کاربرانی که به ساختمان ها وارد و خارج می شوند پیدا می‌کند و برای کنفرانس ها ( مذاکرات) همدستی می‌کند . API ی Lauff برای محاسبات حضور ابزار رودی می گردد و سیگنالهایی به اجزا می فرستد. ساختار عامل بار (OAA) ی Morany cheyrec Martin ، شامل تسهیلاتی برای عمل راه اندازی بر پایه اطلاعات زمینه ای است. در آزمایشگاه، Ajaykulkarni یک سیستم رفتاری کرانش پذیر به نام ReBa ایجاد کرده که می تواند بسیاری از اعمال دشوار را در به وقایع ایستگاه راه اندازی کند. هر چند، برای همه این چارچوبها ، تفسیر و استنباط کاربردها ،انجام شده که باید خوشدان تکه های اطلاعات مختلف را با تطبیق و جفت کنند وبه نظر می رسد که برای گسترش یک معرفی پیوسته از اطلاعات به دست آمده ، انجام شدند.
پروژه آسان زیستی مایکروسافت، برسری معرفی هندسی مکان و استفاده از اطلاعات برای تسهیل هر چه کنش های کاربران کارهایی انجام داده است. اگر چه آنها مقدار زیادی از اطلاعات را از این چارچوب می گیرند، هیچ کوششی برای کپی کردن آن به یک دید بالاتری از اطلاعات انجام نمی‌شود.
مدیریت جلسه
ما اکنون ساختارهای معنایی را برای کنترل جلسات همانطور که رخ می‌دهد ، و Link کردن موضوعات مهم جلسه ای که شرکت می کنند، هستیم. اطلاعات نوعی که در طلو یک جلسه گرفته می‌شود شامل ؟؟ دین جلسه، آیتم های عملی، استدلالهای پشتیبانی و مخالف، و اعتباراتی شامل منابع نمایشی یا شبکه‌ای مردم به عنوان علاقه مندان جلسه، ناشران اسناد، افزایش دهندگان مطلب، link می‌شوند وقتی که جلسات در محیط های ابزاری رخ می دهند، می توانند به گریذه های ویدوئی یا صوتی در جریان Link شوند.
استفاده از این فلسفه که جلسات اطلاعات اولیه نیستند، ولی صرفاً یک چارچوب برای سنجیدن و ارسال اطلاعات می‌باشند، موضوعات مورد بحث در نرم افزار مدیریت جلسه،می‌تواند با هم مرتبط شوند. این ، امکان بازبینی طرحها را همانطور که از بین یک گروه طولانی جلسات عبور می‌کند و پرسش سوالات سیستم را با توجه به موضوعات جاری بحثهای جلسات قبلی فراهم می‌کند .
دانلود مقاله بررسی آئین گفتگو میان ایرانیان باستان
| دسته بندی | باستان شناسی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 8 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 8 |
مقاله بررسی آئین گفتگو میان ایرانیان باستان در 8 صفحه ورد قابل ویرایش
- آیین گفتگو میان ایرانیان باستان
«در سر تا سر شاهنامه دیده می‌شود که شنوندگان، در هنگام سخنگویی سخنران هیچ بر زبان نمی‌آورند، تا آنکه گفتار او به پایان رسد آنگاه اگر بایسته می‌نمود به سخن وی پاسخ می‌دادند و بر همین بنیاد است که سعدی می‌گوید:
سخن را سر است ای برادر و بن
نیاید کسی در میان سخن
و چنین است که در داستان رستم و اسفندیار، در گفتاری که اسفندیار در ستایش از پهلوانی و نژاد خود می‌کند برستم می‌گوید:
بمان تا بگویم همه هر چه هست
یکی گر دروغ است بنمای دست
و این گفتار گواه بر آن است که در ایران باستان برای ورود به گفتارها در انجمن، دست خویش را بالا می‌گرفته‌اند تا سردار انجمن دستوری گفتار به ایشان بدهد»[1]
«تا اینجا دیدیم که ایرانیان در میان سخنان دیگران گستاخ‌وار سخن نمی‌گفتند و همواره شنونده از روی آیین آزادگی درنگ می‌کرد تا دیگری سخن خویش را به پایان ببرد و این گفتار اسفندیار نیز نشان می‌دهد که دست بلند کردن و دستوری خواستن برای سخن گفتن نیز از آئین‌های دلپذیر ایرانیان باستان بوده است که گوینده، خود به شنونده می‌گوید که می‌توانی در میان گفتار من دست بلند کنی و از من بخواهی تا گفتار خود را ببرم و تو در میان سخن من اندرآیی و نادرستی گفتار من را بنمایی.»[2]
2- آئین دادن رونما برای دیدن دیدار اروس:
در داستان زال و رودابه آنجا که کنیزان رودابه به در شکارگاه به زال برمی‌خورند و سپس به نزد رودابه می‌آیند رودابه به آنها می‌گوید که:
رخ من بپیشش بیاراستید
بگفتید و از پس بها خواستید
(هنگامی که چهره اروس را به داماد نشان می‌دادند، رونما می‌گرفتند، و این کار هنوز در بسیاری از روستاهای ایران و نیز در تاجیکستان و افغانستان به آئین است).[3]
خاموش بودن ایرانیان بر سر خوان و آئین بازخوانی هنگام خوردن غذا نزد ایرانیان باستان و آئین شستشوی دست پیش از غذا در ایران باستان و دیگر آیینها هنگام غذا خوردن:
«در آئین ایران باستان، باید در سر خوان خاموش بود، در این هنگام سخن گفتن نشاید»
درباره خاموشی ایرانیان بر سر خوان گذشته از منابع نوشت‌های دینی زرتشتی، از مآخذ بیگانگان هم بما رسیده است از آنان است مناند Menander که در سال 550 زاییده شد هنوز در بسیاری از جاه‌های ایران در سر خوان سخن گفتن پسندیده نیست.
ابوعثمان جا خط بصری که در سال 225 درگذشت در کتاب التاج، مسعودی که در سال 346 هجری درگذشت در مروج‌المذهب و محمد جریر طبری که در سال 224 در آمل (مازندران) زاییده شد و در سال 310 در بغداد درگذشت و در ترجمه فراسی تاریخ او که در سال 355 هجری پایان پذیرفته است بدست ابوعلی محمد بلعمی: آورده‌اند که ایرانیان هنگام غذا خوردن از سخن پرهیز داشتند و هنگام آراستن خوان چون جماعتی نان خورند یک تن زمزمه گیرد و ایشان را دعا کند و خاموش شود، و مردمان نان خورند و سخن نگویند و مغان نیز سخن نگویند در وقت نان خوردن و …»[4]
و نمونه‌ای از باژخوانی در شاهنامه در داستان بیژن و منیژه آمده. آنجا که رستم انگشتری خود را میان مرغی پنهان می‌کند و همراه نان و دیگر خوراکهان که در سفره‌ای پیچیده بود بنزد بیژن می‌فرستد و بیژن آن «آن نان پاک را بادلی پرامید یزدان، با ترس و لرز، در پیش خود گسترد و باژ خوراک برخواند. و چون راز و نیازش به پایان رسید دست به خودش برد»[5] اما آنچه را که ایران باستان پیش از خوردن خوراک، آفرینی زیر لب می‌خواندند که چون زیر لب و آهسته بود آن را وافر یا زمزمه می‌گفتند و این آفرین چنین است:
دانلود مقاله بررسی و ارزیابی نظرات جامعه شناسی انقلاب و ارتباط آن با انقلاب اسلامی
| دسته بندی | علوم انسانی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 9 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 10 |
مقاله بررسی و ارزیابی نظرات جامعه شناسی انقلاب و ارتباط آن با انقلاب اسلامی در 10 صفحه ورد قابل ویرایش
مقدمه
شاید بتوان انقلاب اسلامی را بزرگترین تحول تاریخی دانست که از ظهور اسلام درایران به وقوع پیوسته است و اگر دقت کنیم تغییرات بنیادی بسیاری در ساختارهای اجتماعی ایران در نتیجه انقلاب اتفاق افتاده است که حتی آثار آن در جهان نیز قابل درک است. از آنجائیکه بنده مربی درس جامعه شناسی درمقطع دبیرستان و پیش دانشگاهی می باشم و مخصوصاً قسمت آخر کتاب نظام اجتماعی پیش دانشگاهی مربوط به نتایج صدور انقلاب می باشد برخود لازم دانستم تا حداقل درحد دبیرستان ابعاد و ریشه های نظری انقلاب اسلامی را از منظر جامعه شناسانی که در حیطه انقلاب بحثهای مختلفی دارند تحقیق وبررسی کنیم. همچنین ایجاد ارتباط و تعامل بین نسل انقلاب و نسل سوم که انقلاب را شاید فقط از واژه های الفبایی کتاب و دریچه شیشه ای تلویزیون دیده باشند باعث شد تا این مطالب را از منابع مختلف جمع آوری کرده تا درصورت لزوم به پرسشهای آنها توانایی پاسخگویی داشته باشم. امیدوارم بتوانم با این چکیده اندک قسمت کوچکی از زحمات شهدا و امام شهدا را جبران کرده باشم.
همتم بدرقه راه کن ای طایر قدس
که دراز است ره مقصد و من نوسفرم
درتبیین علل انقلاب اسلامی ایران برخی براساس نظریه های انقلاب و برخی براثر برداشت های علم خویش به بررسی پرداخته اند. اما این بررسی ها را می توان براساس یافته های علمی دسته بندی کرد. دقت در آثارانقلاب نشان می دهد هر اثر به یک یا تعدادی یا همه عوامل فرهنگی جامعه شناختی اقتصادی و روانی سیاسی تأکید کرده است. دراین مقاله نظریات چند تن از بزرگان جامعه شناسی را درمورد علل و عوامل انقلاب مطرح می کنیم.
الف) تأکید برعوامل اقتصادی و اجتماعی
(تدااسکاچپل) وی درکتابی تحت عنوان دولتها و انقلاب های اجتماعی ضمن رد ادعای ارادی بودن انقلاب وقوع انقلاب را از پیش تعیین شده می داند و آنرا براساس عوامل ساختاری تحلیل می کند. زیرا وی به نوعی یکی از اصحاب مکتب مارکسیسم ساختاری و تحت تأثیر آنها می باشد. وی نقش انقلابیون را درجریان انقلاب نفی کرده و معتقد است که انقلاب ها ساخته نشده بلکه بوجود می آیند. این تحلیل کلی وی از انقلاب می باشد اما ایشان مقاله ای درسال 1982 تحت عنوان «دولت رانتی و اسلام شیعی» درانقلاب ایران نوشته که کاملاً درآن به وضوح به نقش اراده و آگاهی و رهبر درانقلاب ایران واقف است. و نظریه ساختاری خود را درمورد انقلاب ایران نقض کرده و تنها انقلاب آگاهانه را انقلاب ایران می داند ضمن اینکه نقش عوامل ساختاری را در ایجاد انقلاب اسلامی نفی نمی کند. عواملی مانند صنعتی شدن، مهاجرت، اصلاحات ارزی، عدم دخالت روحانیون درفعالیتهای مختلف جالب است که وی نقش مساجد را و مخصوصاً شکل فرهنگی تاریخ تشیع و حضرت امام حسین را درجریان انقلاب مؤثر میداند. نقطه ضعف نظریه اسکاچپل درمورد انقلاب عدم اشاره وی به نقش رژیم پهلوی و آمریکا دراین مقاله می باشد که به نوعی یک دترمنیسم پنهان درآن دیده می شود.
بررسی عوامل تاریخی و معنویت گرایی
میشل فوکو وی که نظریه پرداز مشهور جریان پست مدرنیسم می باشد از معدود اندیشمندانی است که از نزدیک درتهران و قم شاهد وقوع انقلاب بوده است تحلیل وی از انقلاب با دیدگاهش در دو مقوله تاریخ و قدرت ارتباط دارد وی معتقد است که انقلاب ایران با انگیزه های اجتماعی و مادی صورت نگرفته است زیرا مشکلات اقتصادی درآن زمان به آن اندازه اهمیت نداشت که سینه های عریان به مقابله با مسلسل ها بپردازد. از نظر وی شکل و محتوای مذهبی انقلاب امری اتفاقی و تصادفی نیست بلکه تشیع بود که با تکیه بر موضع مقاومت توانست نقش آفرینی نموده و مردم را برعلیه رژیم شاه تحریک کند وی به طور مستقیم به ارزیابی شخصیت امام پرداخته و دراین زمینه او را یک افسانه می داند زیرا هیچ رئیس دولتی نمی تواند کاری کند که مردمش با این پیوندی چنین شخصی و نیرومند داشته باشد. وی درجریان انقلاب به معنویت گرایی اشاره کرده و هدف ایرانیان را در خلال انقلاب ایجاد تحویل و تحول درخویش می بیند و می گوید هدف آنها ایجاد یک تحول بنیادی در وجود فردی و اجتماعی و نحوه تفکر بود. و اسلامی را جستجو می کردند که برای آنان هم دوای درد جمعی می باشد و هم دوای درد فردی ./
فوکو که برای درک انقلاب به سراغ مردم در خیابانها رفته بود می نویسد از دید مردم حکومت اسلامی از یک سو حرکتی برای ارائه نقشی تعریف شده به ساختارهای سنتی جامعه اسلامی و از طرف دیگر راهی برای وارد کردن ابعاد معنوی در زندگی سیاسی بود. به طور خلاصه مفهوم معنویت گرایی سیاسی قلب تحلیل فوکو از انقلاب سیاسی ایران را تشکیل می دهد و وی انقلاب ایران را یک انقلاب فرامدرن می داند.