دانلود مقاله بررسی تاریخچه سوبسید در ایران
| دسته بندی | اقتصاد |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 11 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 16 |
مقاله بررسی تاریخچه سوبسید در ایران در 16 صفحه ورد قابل ویرایش
تاریخچه و بررسی عملکرد سوبسید در ایران
برای اولین بار، در انگلستان قبل از به سلطنت رسیدن چارلز دوم (1660م) اصطلاح سوبسید و بکار گرفته شده است، بدین ترتیب دولت از بودجه عمومی، جهت افزایش درآمد دربار سالانه مبلغی (بطور نقدی و رایگان) به خانواده سلطنتی می‌پرداخت درایران سوبسید به مفهوم دخالت دولت در امر عرضه و تقاضا، از سال 1311 با تصویب قانونی به منظور تأسیس سیلو درتهران با هدف خرید و فروش و ذخیره آن هم تهیه و ذخیره‌سازی گندم توسط سازمان غله به جهت مقابله با کمبودهای احتمالی آغاز شد و هدف آن هم تهیه و ذخیره‌سازی گندم کافی جهت تهیه نان ارزان برای مصرف‌کنندگان کم درآمد شهری می‌باشد.
با وقوع جنگ جهانی دوم بواسطه اشغال ایران توسط نیروی بیگانه قیمتهای موادغذایی و… بشدت طریقی کرد و بدنبال آن نایاب شد که مهمترین آن نان بود که دراین حالت دولت تصمیم به خرید نان به قیمت گران شد و آن را به قیمت ارزان به نانوای‌ها تحویل داد. بنابراین علل اصلی برقراری سوبسید را می‌توان تعدیل افزایش قیمت کالاهائی دانست که مصرف آن ازنظر مردم حیاتی می‌باشد از آغاز دهه 1340 موارد دیگر تحت حمایت دولت قرارگرفت که بارزترین آن کمک به سازمانهای آبرسانی شهری و غیره بود که عمدتاً بصورت موردی پرداخت می‌‌گردید. اقدام دولت در تأسیس کارخانه کودشیمیایی درسال 1342 ازجمله اقدامات دیگر است.
منابع اصلی تامین اعتبار سوبسید (1367-1352) عبارت بود: از 1- درآمد عمومی 2- درآمد سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، ناشی از ما به تفاوت قیمت کالاهای وارداتی تا تولیدات داخلی. از آنجا که پرداخت سوبسید در ایران (67-1352) بدون برنامه‌‌ریزی از پیش تعیین شده و فقط به لحاظ یک راه حل کوتاه مدت ار اوایل دهه 1350 اتخاذ گردیده لذا روند پرداختهای آن رابطه تنگاتنگی با تنش‌های بودجه و – در یک دید وسیعتر – با درآمدهای نفتی داشته است ولی رویهم رفته سرآغاز پرداخت سوبسید درایران حاکی از نوعی شانه خالی کردن از زیربار مسئولیت کنترل قیمتها و عدم توان پی‌ریزی یک بنیان سالم می باشد.
نحوه پرداخت سوبسید در کشورهای صنعتی
در اکثر کشورهای صنعتی درمورد کالاهای اساسی کشاورزی سوبسید تنها به تولیدکنندگان تخصیص می‌یابد (نرخ تضمین که بالاتر از قیمت بازار است).
برای مثال در ژاپن، دولت برنج و گوشت وارداتی را به 6 تا 8برابر قیمت بین‌المللی در اختیار مردم می‌گذارد و با همین نرخ‌ها نیز از کشاورزان محصولات آنها را می‌خرد و دلیل اینکه مصرف‌کنندگان در کشورها صنعتی حمایتی از سوی دولت دریافت نمی‌کنند، را می‌توان در توزیع مناسب درآمد و بالابودن سطح درآمد سرانه در این کشورها داشت.
میزان سوبسید دریافتی تولیدکننده از محل حمایتهای قیمت و سایر عملکردهای دولت در کشورهای منتخب (برحسب درصدی از فروش)
حذف سوبسید مصرف‌کننده:
عده‌ای از صاحبنظران اعتقاد دارند حذف سوبسید یا افزایش قیمت محصولات کشاورزی در کوتاه مدت به کاهش قیمت موادغذائی و در بلندمدت می‌انجامد. حذف سوبسید (افزایش قیمتها) انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری و بکارگیری تکنولوژی نوین در تولید کشاورزی را بوجود خواهد آورد. بدین ترتیب حذف سوبسید مصرفی در جهت افزایش تولید داخلی درکل نمی‌تواند هدف غیرمعقولی باشد.
حذف سوبسید تولیدکنندگان:
با توجه به ماهیت محصولات کشاورزی که در مقابل نوسانات قیمت کم‌کشش و در معرض تغییرات جوی آسیب‌پذیر می‌باشد و با این عنایت که ایران یکی از واردکنندگان موادغذایی می‌باشد پس پرداخت سوبسید به خارج از کشور منتقل نمی‌شود و هرگونه حمایت حساب شده از تولید بمعنی افزایش تولید و کاهش وابستگی به خارج می‌باشد، هرگاه کلیه حمایتها از تولید کالاهای اساسی قطع شود هزینه‌ها افزایش و واردات بیشتر می‌شود.
تنگناهای موجود در نظام پرداخت سوبسید در ایران
1- مشکلاتی که به تبع نرخ‌های چندگانه ارز بوجود آمده است.
2- عدم انعکاس هزینه واقعی سوبسید در حسابهای ملی
3- مشکل مقایسه قیمتهای داخلی با قیمتهای جهانی کالاهای مشمول سوبسید
4- عدم وجود نظام بازبینی و ارزیابی پرداختهای سوبسید
5- روند افزایش سوبسید عاملی درجهت کسری بودجه ایران
6- نحوه تخصیص سوبسید به گروههای مختلف درآمدی.